De dromen van een kreupele
Verrassend moderne Chinese roman over een groepje jongeren in Bejing.
Als Lily hem niet had verlaten, had Su Hang zijn voet niet verstuikt om voor altijd kreupel te worden. Dan had hij haar niet naar het station hoeven brengen, maar dan was hij ook niet Oude Wilg tegengekomen, die hem naar zijn vriend Kleine Donder had gebracht, die was ingetrokken bij zijn vriendin Rimpel.
Oude Wilg sprak Su Hang aan met: “Ik voel het gewoon, jij bent degene die ik zoek.” Sindsdien was Su Hang samen met Oude Wilg ingetrokken bij Rimpel en Kleine Donder en hadden ze grootse plannen gemaakt voor hun leven. Su Hang begreep niet goed waar die plannen over gingen, alleen dat ze er hun brood mee zouden kunnen verdienen. Wat maar niet lukte. Toen alle moed was verloren ontdekten ze een andere bezigheid waarvan ze wel konden leven. Ze gingen naar de supermarkten, iets waar Su Hang erg veel van hield.
Fucker is een verrassend geschreven verhaal over een uiterst sloom jongetje die, als het aan hem had gelegen, misschien wel altijd in bed had willen liggen. Gelukkig wordt hij menig keer uit zijn lethargie gehaald door zijn vriendje Kleine Donder en Su Hang komt tot zijn eigen verbazing zelfs mensen tegen die bewonderen wat hij kan. Nu kan Su Hang niet veel, maar een van zijn hobby’s is in supermarkten rondhangen. Deze ervaring zal hem later erg goed van pas komen.
Fucker gaat over een groepje mensen dat eerst denkt subsidies te kunnen vangen door performances te maken en wanneer dat niet lukt, bedenken ze de performance ‘Onder de heldere hemel’ waar ze allemaal bijzonder veel plezier aan beleven en wat nog wat opbrengt ook.
Het mooie van de schrijfstijl van deze jonge Chinese schrijfster Yin Lichuan is dat ze alles wat in het ongewisse laat. In het begin heb je geen enkel idee wat de groep van plan is, net als het hoofdkarakter Su Hang ook niet weet wat hij met zijn vrienden eigenlijk aan het doen is. Pas heel veel later nemen hun activiteiten een meer duidelijker vorm aan. Het maakt dat je je als lezer in een soort voortkabbelende roes laat meenemen door het verhaal dat wel een zekere spanning heeft, maar op de eerste plaats een hilarische vervreemding heeft.
Het is jammer dat de titel zo misleidend is. Van een jonge schrijfster met zo’n titel verwacht je groffe verhalen met seks, drugs en rock -‘n- roll, zoals van de jonge Russische (wodka)schrijvers of van Irvine Welsh. Je kunt de inhoud van het verhaal grofweg vergelijken met Nordkraft van de Deense Jakob Ejersbo, wat ook over een groepje vrienden gaat, die uiteindelijk als nette burgers eindigen. Maar daar houdt de vergelijking mee op want Fucker is niets van dit alles en de vraag is wat de titel met de inhoud van het boek te maken heeft.
De roman is zeer eigenzinnig, gaat over hedendaags Bejing en over jongeren die hun weg in het leven zoeken, maar het is vooral de ingehouden doch mooi uitgewerkte stijl van het verhaal die bewondering voor dit boek oproept. Yin Lichuan gebruikt haast poëtische lijnen met een zekere hilarische ondertoon.
De roman doet het denken aan de Noorse roman van Erlend Loe Naïef. Super. Ook hier weet de schrijver een zekere vervreemding op te bouwen rond de hoofdpersoon die in een dip zit. Je vraagt je af hoe jong de hoofdpersoon is en of hij niet wat té simpel is. Hetzelfde is met Su Hang die overkomt als een klein naïef jongetje dat altijd aan de hand moet worden meegenomen. Toch ontvouwt ook hier zich langzaam een dieper karakter van een nog jonge volwassene, die zijn weg probeert te vinden in de liefde, in zijn werk en zijn vriendschappen.
Er omheen beweegt zich Bejing als een moderne stad met supermarkten, drukke winkelstraten, stille buitenwijken en verlaten gebouwen. Met Chinese leermeesters en een ‘noedel-vrouwtje’.
De Chinese Yin Lichuan is op de eerste plaats dichteres omdat ze van de Chinese taal houdt. Haar werk wordt veel op het internet geplaatst en gelezen. Naar haar eigen zegge is er nog geen groot publiek voor de echt moderne schrijvers, dus is internet dé plek ervoor. Romans schrijven vindt ze moeilijk: het kost tijd en je moet een verhaal goed kunnen opbouwen. Toch heeft ze nu haar eerste roman gepubliceerd gekregen, wat een redelijk succes te noemen is.
Lichuan’s roman Fucker is een prachtige verrassing achter een zeer misleidende titel. Absoluut geen antwoord op Trainspotting (van Irving Welsh) omdat de schrijfster geheel andere middelen gebruikt om een tijdsbeeld te geven van een hedendaagse jeugd uit Bejing. Het is geen schokkende roman in de negatieve zin, maar juist een haast poëtisch beeld met een Chinese sierlijkheid die we kennen uit de oude Chinese prenten.
Yin Lichuan – Fucker (Fucker, vert. Yuhong Gong) Vassallucci 2004
Leestips
Nog meer moderne literatuur uit de Chinese hoek:
Tash Aw – Vijfsterrenmiljardair
Pai Hsien-Yung – Jongens van glas
Jong zijn in Japan:
Mieko Kawakami – Het gele huis
Sayaka Murata – Buurtsupermens
Ryu Murikami – In de misosoep
Ryu Murikami – De karaokeoorlog
Hitomi Kanehara – Slangen & Piercings