Alleen op de wereld
Chinese roman over homoseksuele jongeren in Taiwan.
Kenneth Pai Hsien-yung werd in 1937 in China geboren. Hij woonde o.a. In Chongqing, Shanghai, Nanjing, Hong Kong en Taiwan, voor hij in 1963 naar Amerika reisde om een cursus creatief schrijven te doen, waarna hij professor in Chinese literatuur werd op de Universiteit van Californië, Santa Barbara.
Pai Hsien-yung staat bekend om zijn (voor Chinezen) controversiële onderwerpen. Zijn debuutroman Jongens van glas kwam in 1983 uit in Taiwan en gaat over homoseksualiteit in de jaren 70, indertijd een taboe in Taiwan. Pas enkele jaren later circuleerde het boek in China, hoewel daar de wetten tegen homoseksualiteit nog scherper waren. Pas in 2001 werd homoseksualiteit geschrapt uit de officiële Chinese lijst van psychische stoornissen.
Naar aanleiding van Jongens van glas werd er in 1989 een film gemaakt: The outsiders. De in 2003 door de Taiwanese Publieke Omroep geproduceerde mini-serie Crystal boys voor tv had nog meer succes, zowel in China als in Taiwan.
Het boek laat zien hoe homoseksuele jongens verstoten worden en als paria’s leven in het midden van de stad. Ze worden onder andere onderhouden door suikerooms die de jongens zowel gebruiken als voor hen zorgen. De bar die op een gegeven moment geopend wordt in het centrum van het uitgaansleven in Taipei is geen lang leven beschoren. In Taiwan werden homobars zeker in de jaren 70 niet zonder meer geaccepteerd. Het Nieuwe Park, ook wel bekend als het 228 Memorial Park in Taipei, was in 1997 de plek waar de eerste Taiwanese Gay Parade plaatsvond.
Het verhaal over Blue Boy en zijn vriendjes geeft een indruk van het straatleven van deze kleine groep verstotelingen. Het boek roept zowel vertederende beelden op van jongens die de warmte van een familie zoeken ondanks hun stoerdoenerij, als een beeld van het drukke Taiwanese stadsleven waarin ze zich staande moeten houden.
Naast het homoseksuele leven staat de relatie vader – zoon centraal. Vooral vaders die hun zonen verstoten wegens homoseksualiteit. Blue Boy betreurt dat hij door zijn vader uit huis is gesmeten. Later zal hij een vader leren kennen die zijn zoon heeft verstoten, met fatale gevolgen.
Het verhaal is bij vlagen onderhoudend en laat zien dat Pai Hsien-yung een goede verteller is. Jongens van glas is in China een uitdrukking voor homoseksuele jongens, net als kristal. Pai Hsien-yung heeft de jongens echt van glas gemaakt: je kijkt recht in hun hart.
Pai Hsien-Yung – Jongens van glas (Niezi, vert. Mark Leenhouts), De Geus, 2006
Leestips
Geschiedenis van de aids in Amerika:
Rebecca Makkai – Een stralende toekomst
Homoseksualiteit, in de Amerikaanse toekomst:
Hanya Yanagihara – Naar het paradijs
Homoseksualiteit en aids in Engeland:
Allan Hollinghurst – De zwembadbibliotheek
Over homoseksualiteit in Zuid-Afrika:
K. Sello Duiker – Het stille geweld van dromen