Het doolhof van de chatroom
Onderhoudende Russische interpretatie van de mythe van de Minosaurus en het doolhof.
Pasiphaë, vrouw van koning Minos van Kreta, werd verliefd op de witte stier die Poseidon ter offering aan Minos had gezonden. Ze baarde een kind met stierenkop en voor dit monster, de Minotaurus, werd een doolhof gebouwd, waarin jaarlijks tientallen maagden en jongens werden geofferd. Perseus, uit Athene, besloot aan deze walgelijke traditie een einde te maken door de Minotaurus te doden. Hij vond de uitweg van het labyrint met de hulp van Ariadne, de dochter van Minos.
De Russische schrijver Viktor Pelevin heeft een heel eigenzinnige versie geschreven van deze mythe: verschillende mensen bevinden zich opeens in een aparte kamer, waar ze kunnen chatten. De chatroom lijkt dusdanig onder controle te staan, dat bijvoorbeeld hun schrijffouten automatisch verbeterd worden. Ze hebben een deur in hun kamer die opent op een labyrint. De bevindingen die ze doen, en hun gedachten die ze hebben over het waarom ze zo bijeen zijn gebracht om te chatten, brengt merkwaardige theorieën naar voren over de mythe van Theseus die de Minosaurus versloeg in het labyrint.
De grote vraag is of er tussen hen een Minosaurus is met zijn monsterlijke stierenkop, of een Theseus die hen allen zal redden van de Minosaurus. De gesprekken reiken tot aan virtuele hersenspoeling: de helm der verschrikking.
Viktor Pelevins werk gaat over het algemeen de science fiction kant op: hij opent futuristische of droomachtige werelden, waar genoeg sociale kritiek in ligt op de huidige Russische maatschappij. Ook de mythe van de Minosaurus inspireerde hem tot een fictionele wereld waarin chatters opgesloten zijn en hun weg uit een virtueel labyrint proberen te vinden.
Een van hen is Ariadne, die Theseus in de mythe hielp met een rode draad uit het labyrint te komen. De chattende Ariadne heeft voorspellende dromen en lijkt zo het groepje naar een oplossing te leiden. De andere deelnemers zijn vernoemd naar hun karakter: Isolda en Romeo-Y-Cohina, die zich als een wereldlijk liefdespaar (Romeo en Julliet en Tristan en Isolde) tot elkaar aangetrokken voelen, Monstradamus, een man die probeert visie te hebben, Nutscracker, die de technische problemen probeert te ‘kraken’, Ugli 666, een godsdienstfanate, Organizm, iemand die de boel bij elkaar probeert te houden en Sartrik, de herrieschopper die met iedereen ruzie zoekt.
Zoals het verhaal al vertelt zijn er niet alleen op Kreta doolhoven. Moderne doolhoven kunnen zelfs op internet gevonden worden. Het verhaal is een vermakelijke, moderne satire op de mythe van de Minotaurus, die beslist het lezen waard is.
Viktor Pelevin – De helm der verschrikking (Sjlem Oezjasa, vert. Froukje Slofstra), De Bezige Bij, 2006
Leestips
Over de zus van de Minotaurus, Ariadne:
Jennifer Saint – Ariadne
De andere mythes in deze serie:
Su Tong – Binu en de Chinese muur
Ali Smit – Meisje ontmoet jongen
Michel Faber – Het vuurevangelie
David Grosmann – Leeuwenhoning
Karen Armstrong – Mythen
Jeanette Winterson – Zwaarte
Margaret Atwood – Penelope
Andere mythens herverteld:
Madeline Miller – Circe
David Vann – Klare lucht zwart
Colm Toíbin – Het huis van de namen
Madeline Miller – Een lied voor Achilles
Lawrence Norfolk – In de gedaante van een beer
Jacqueline Zirkzee – Mykene
Barry Unsworth – De koningsliederen
Alessandro Barricco – De ilias van Homerus