Boerendrama
Zwitsers verhaal over een boer en een enorm gat op zijn land.
Het zijn veelal schrijnende verhalen over boeren die hun weg in literatuurland zoeken. Boerendrama’s, je zou er zomaar een etiket op kunnen plakken. In de meeste gevallen loopt het niet goed af met de boer of de boerderij. Verder valt op dat veel boerendrama’s in simpele bewoordingen zijn geschreven. En zijn de verhaaltjes op het eerste gezicht net zo eenvoudig, ook al zit er vaak een veel diepere wereld achter.
Een gat in het weiland
Boerendrama’s tellen regelmatig weinig pagina’s. Net zoals als deze kleine Zwitserse vertelling. Ook in dit boerendrama gaat het verhaal bergafwaarts en je voelt meteen aan dat de teloorgang niet te stoppen valt. Bovendien is vaak het milieu de boosdoener, ook al is het in deze vertelling wel een heel speciaal natuurfenomeen dat de oorzaak is van het drama. Het zal je dan ook maar gebeuren dat je opeens met een gat in je weiland zit. Zo’n groot gat dat het een gevaar is voor vrouw en dieren. Zo’n groot gat dat je niet lang verborgen kunt houden voor de buitenwereld. Zo’n groot gat dat niemand kan of wil bevatten welk drama het zou kunnen veroorzaken. Zo’n groot gat dat je de regie over je leven doet verliezen.
Zwitserse koeien
De beroemde Zwitserse bergen liggen bezaaid met weilanden vol koeien die gemoedelijk met hun bellen klingelen, een geluid dat de toeristen als muziek in de oren klinkt. Boerderijen en kleine dorpjes vormen een groot netwerk, waar de saamhorigheid groot is, zou je denken. Lukas Maisel laat een andere kant zien van het op het eerste gezicht idyllische boerenleven. Hij gebruikt een robuuste beeldtaal, van alle opsmuk gestript. Waardoor het verhaal makkelijk te volgen is en de lezer zich goed kan identificeren met de boer, die met zijn vrouw Marie koeien houdt, zijn lust en vooral zijn leven. Tot op een dag.
Zwitserse koeien stampen regelmatig door de boeken, zoals in De grote angst in de bergen van Charles-Ferdinand Ramuz of in de Sez Ner trilogie van Arno Camenisch. Toch valt boer Tanner eerder te vergelijken met de olijfboer beschreven in Het hellen van een leven van Luis Carresco, of met boer Gareth uit De lange droogte van Cynan Jones. Boeren en hun vrouwen die een simpel leven leiden op een kleine boerderij, totdat er iets scheef loopt. Een stil boerendrama dat niets van doen heeft met de moderne boeren en hun veel te grote boerderijen. Een boekje om stil van te vallen.
Lukas Maisel – Tanners erf (Tanners Erde, vert. Ralph Aarnout), Atlas Contact, 2023
Leestips
Kleine boerendrama’s:
Cynan Jones – De lange droogte
Luis Carrasco – Het hellen van een leven
Charles-Ferdinand Ramuz – De grote angst in de bergen
Nog meer ‘boerenromans’:
Cynan Jones – De burcht
Jim Crace – Oogst
Tomas Bannerhed – Waar de vogels vliegen
Paulus Hochgatterer – De dag dat mijn grootvader een held was
Rosina Lippi – Hofstede
Arno Camenisch – Sez Ner trilogie
Over het lot van de koeien:
Beat Sterchi – Koe
Ana Paula Maia – De ziel in het bloed