De wil van God
Franse roman over 6 vissers op een tonijntrawler.
De Maria Magdalena is een visserstrawler die op tonijn vist. Aan boord gaan zes bemanningsleden: de kapitein, ook wel de Ouwe genoemd, die nog maar een paar tochten te gaan heeft voor hij met pensioen kan en zich kan wijden aan zijn fruitbomen. De kok Milo, die niet van vrouwen houdt en daarom de bemanning extra goed verzorgt, de machinist Zwarte Muts, die zijn voorraad alcohol goed heeft verstopt omdat hij er niet van af kan blijven, tweede stuurman Etchebaster die droomt van zijn beide Constanta’s, de een een zeiljacht, de tweede een onbereikbare vrouw. Tenslotte is er matroos Demon, een man die door iedereen al is ontslagen maar die de Ouwe niet wilde wegsturen. Hij heeft altijd zijn mes bij de hand, schreeuwt en doet gek, maar de rest van de bemanning is al aan hem gewend.
Wanneer ze deze keer het ruime sop kiezen is er een zesde bemanningslid die zal meevaren. De jonge student Paul-Henry die door zijn vader mee wordt gestuurd om van een jongen een man te worden tussen de geharde vissers. Dat hij anders van de boot gaat als dat hij erop kwam is een feit. Maar of het nou kwam door de bemanning die behalve Demon allesbehalve gehard is, is een andere vraag.
De tonijnvangst van deze vaart zal niet de enige vis in de netten zijn. Bovendien zijn er Spaanse kapers langs de kust van kleine vissersscheepjes die de oorlog hebben verklaard aan de grote vistrawlers: “diepzeenetten moordenaars van de zee!”
Een zeereis door de onbarmhartige zee, maar ook een tocht langs de onvoorspelbare mens.
Marc Trillard is zelf een grote reiziger van de wereldzeeën. In 1994 ontving hij voor zijn meest succesvolle roman tot nu toe, Eldorado 51, de Prix Interallié.
Dolkstoot is niet gewoon een verhaal over een zeereis en zijn ontberingen. Het is ook een verhaal over de mensen die op een boot varen. Hun eenzaamheid, hun verslavingen, hun angsten. Hun maten zijn hun enige gezelschap, vaak zelfs in hun hele leven en toch zijn ze zo verschillend als dag en nacht. Het gevaar komt uit een hoek waarop men niet rekent. De tonijnvangst lijkt goed te gaan, de zee gedraagt zich voorbarig.
Zo leest dit boek bijna als een spannende thriller. Alleen gaat het niet om een dader. Dolkstoot gaat over mensen, niet alleen over de bemanning van de Maria Magdalena, maar ook over de moderne mens met al zijn tekortkomingen en angsten. En over de visserij die met zijn modernste uitrustingen de zee langzaam leegschept. Een roman vol wreedheid. Maar mooi geschreven in een eigen stijl.
Marc Trillard – Dolkstoot (Coupe de lame, vert. Kiki Coumans) De Arbeiderspers, 2003
Leestips
Over andere tochten over zee:
Rebecca Gomperts – Zeedrift
Malika Mokeddem – N’zid
Christoph Ransmayr – De verschrikkingen van ijs en duisternis
Andrea Barrett – De reis van de Narwhal