Jon McGregor – Vele manieren om te beginnen

Stil verhaal met sterke onderstroom

Engelse roman over een curator wiens leven aan de hand van verzamelde objecten wordt verteld.

David Carter is al vanaf zijn jeugd gefascineerd door oude voorwerpen. Geen wonder dus dat hij als curator in een museum in Coventry kwam te werken. Niet alleen verzamelde hij voor het museum; ook zijn eigen leven werd opgetekend door een foto, een sigarettendoosje, een museumkaartje, een handgeschreven lijstje en een veerbootkaartje.

De persoonlijke verzameling van David Carter vertelt zijn leven. Een leven waarin geen grote gebeurtenissen zijn te vermelden, maar wel een aantal dieptepunten.

Het leven van David Carter ziet er alledaags uit: hij ontmoet een vrouw waarmee hij trouwt en krijgt een dochter. Er zijn de kleine drama’s van het leven waar zijn huwelijk zich overheen moet zetten: ziekte, werkeloosheid, vreemdgaan.

Het is niet het leven van David Carter die dit boek bijzonder maakt, maar vooral de wijze waarop de Engelse schrijver Jon McGregor het verhaal vertelt.

Hij schrijft over de familie van David, vooral over zijn moeder Dorothy en haar vriendin Julia. Hij schrijft over hoe Davids ouders na de oorlog een nieuw begin met hun leven maakten door van Londen naar Coventry te verhuizen. Hij vertelt hoe Julia per ongeluk een geheim verklapte dat Davids leven in één klap veranderde. Hij schrijft over Davids vrouw Kate en haar familie in Schotland. Hij schrijft over David die de bergen en dalen beklimt van zijn steeds ouder wordende leven. En hoe hij er tenslotte achterkomt, dat, om gelukkig te zijn, je heus niet alles hoeft te weten.

Want dat is wat hem in de gevonden voorwerpen interesseert, die hij als kleine jongen verzamelde uit het kraterpuin die de oorlog volop in Coventry achterliet. Welke geschiedenis heeft een voorwerp? Zijn eigen geschiedenis dankt hij aan de Engelse auteur Jon McGregor, die voor zijn vorige boek Als niemand over opmerkelijke dingen spreekt werd beloond met een plaats op de longlist van de begeerde Booker Prize.

In deze debuutroman viel McGregor’s eigenzinnige beeldende schrijfstijl op: hij schreef over een straat in een Engels stadje op een lome zomerse namiddag. Waarbij hij zorgvuldig, op abstracte wijze haast, een drie-dimensionaal portret geeft van een straat met zijn bewoners op het moment van een klein drama dat zich in de straat voltrekt. In zijn tweede boek Vele manieren om te beginnen lijkt McGregor die abstracte stijl te hebben achtergelaten. Hij gebruikt uitgewerkte karakters en is iets minder minutieus in het beschrijven van de dingen. Hoewel ook met zijn tweede roman is bewezen dat McGregor een uitstekende observator is.

Vele manieren om te beginnen is een prachtig verteld verhaal. Jon McGregor laat zien hoe het leven van toevalligheden aan elkaar kan hangen. Als er niet dit of dat gebeurde, dan… Dan zag het leven van David Carter er heel anders uit. Jon McGregor is niet alleen een man van mooie zinnen, maar weet ook de spanning in het verhaal te brengen. Hij bouwt het verhaal in rustig tempo op, teruggrijpend op herinneringen, kleine voorvallen in beeld brengend, maar overal verstopt hij nieuwe vragen. Het begint al bij de eerste zin van het eigenlijke verhaal: “Eleanor was in de keuken toen hij terugkwam van haar moeders begrafenis”. Het verhaal pakt je. Meteen.

Als een jurylid van de Booker Prize niet toevallig de debuutroman van Jon McGregor in haar handen had gehad, als Jon McGregor nog steeds in de keuken van een vegetarische restaurant had gewerkt, dan was dit mooie boek misschien nooit geschreven…

Jon McGregor – Vele manieren om te beginnen (So many ways to begin, vert. Mea Flothuis), De Arbeiderspers, 2006

Leestips
Van dezelfde schrijver:
Het woord voor rood
Reservoir 13
Zelfs de honden
Als niemand over opmerkelijke dingen spreekt
Stille boeken met sterke onderstroom:
John McGahern – Aan het meer
José Luís Peixoto – Het pianokerkhof