Ieder zijn mening
Over de bewoners van een flat in een troosteloze buitenwijk van Rome.
Veel mensen zijn bekend met de troosteloze flats in de buitenwijken van Napels, dankzij de succesrijke serie over twee vriendinnen in De Napolitaanse romans van Elena Ferrante.
Maar ook Rome kent deze armoedige woonplekken. Het barbiehuis gaat over de bewoners van zo’n flat in de hoofdstad en is vernoemd naar het callcentrum, waar enkele bewoners van de flat werken.
In het centrum hangt het vol met pin-up kalenders en wordt er menig seksueel getint telefoongesprek gevoerd. Het flatgebouw waar sommige werknemers wonen, zou net zo goed een barbiehuis kunnen worden genoemd, gezien de voorgevel figuurlijk wordt weggenomen, zodat we in diverse appartementen kunnen rondneuzen.
De flat waar de broertjes Nicola en Salvatore wonen is het eerste aan de beurt. Daar vinden we ook hun ‘stoel’-lederige oom, die voor de jongens moet zorgen. Of omgedraaid. Hun moeder is dood en hun vader probeert rijk te worden in het verre China. De broertjes willen ooit hun vader achterna reizen, maar hebben geen idee waar hij zich ophoudt. Daar zullen ze echter wel achterkomen, alhoewel Salvatore later zal beweren dat hij altijd al had geweten waar zijn vader was. Salvatore is nog jong en leert alles van zijn broer: over seks, drank en het leven. Zijn onbesuisde visie op de wereld van de volwassenen is de meest aandoenlijke, maar toch blijkt hij op het einde al behoorlijk volwassen te zijn.
Marinella werkt op het callcentrum, maar gaat pas later in het verhaal in het flatgebouw van Salvatore en Nicola wonen. Ze eet slecht, daar ze geen waar in huis haalt dat kan bederven, want dat gooit ze toch alleen maar weg. Marinella gaat gebukt onder een hazenlip. Ze weet precies hoe de mensen erop reageren, en is daardoor wat mensenschuw. Aarzelend begint ze toch een relatie met de overbuurman, die telkens suiker komt lenen.
Nicola is de eerste die het barbiehuis de rug toedraait, het callcentrum dan, waar ze worden uitgebuit. Hij is het ook die afrekent met het verleden en met nieuwe plannen komt voor de toekomst. Nicola had zo zijn eigen zaakjes in het callcentrum en is bevriend met Marinella en Patrizia.
Juffrouw Patrizia woont op de eerste verdieping en raakt in coma wanneer er een gasexplosie in haar appartement plaatsvindt. Ze heeft een vader die altijd belt, maar nooit langskomt, zelfs niet wanneer ze in het ziekenhuis ligt. Patrizia is gefascineerd door de dood, die ze graag een handje helpt wanneer de situatie zich voordoet.
Het verhaal is eigenzinnig met een lekkere portie zwarte humor. De vertellers geven hun mening vanuit verschillende hoeken en complementeren zo het verhaal rond de uitbuiting op het callcentrum. Alle vertellers zijn het er over eens: daar werken is afschuwelijk, maar ze moeten wel, om te kunnen overleven. Wanneer men in opstand komt, vinden sommigen het moeilijk partij te kiezen, bang om hun werk te verliezen. De Italiaanse titel van het boek is dan ook Klassenstrijd. Dat is eigenlijk waar het in dit verhaal om draait: om de uitbuiting van de hoge heren die het volk door middel van regeltjes strak aan de lijn houden. Zelfs met een studie schiet je niet veel op, wanneer je niet de juiste mensen kent. En zo slaat de lamlendigheid van het werk over naar de woningen, waar schrijnende situaties troef zijn.
Het geeft een treffend inzicht in de Italiaanse maatschappij van Berlusconi waar vooral jongeren niet veel kansen hadden. Het verhaal heeft de nodige bijtende humor, waardoor het ondanks de triestheid, toch een onderhoudend verhaal is dat goed wegleest.
Asciano Celestini – Het barbiehuis (Lotta di classe, vert. Charlotte Koopmans en Marjo Stam), Athenaeum – Polak & Van Gennep, 2011
Leestips
Over een huis met appartementen in Lissabon:
António Lobos Antunes – Als een brandend huis
Over een appartementencomplex in Istanbul:
Elif Shafak – Het luizenpaleis
Over een appartementencomplex in Bombay:
Manil Suri – Het trappenhuis
Over een appartementencomplex in New York:
Nicholas Rinaldi – Tussen twee rivieren