Het dilemma van huisje, boompje, beestje
Nederlandse roman over een jongeman en een zigeunermuzikant.
Jonah Falke is nog jong (1991) en heeft veel in zijn mars. Begonnen met schone kunsten (solo expositie Dogs & Faces 2017) en muziek (Villa Zeno – Self Made Woman), is hij nu aangeland in de wereld der letteren. Zijn eerste roman Bontebrug kwam in 2016 uit, maar hij is nog lang niet uitgeschreven. Naast een reeks onderhoudende columns voor De Gelderlander en uitgeverij Lebowski vond hij tijd om zijn tweede roman te schrijven.
De verteller van het verhaal, Jonah genaamd, lijkt op het eerste gezicht niets op de schrijver van het verhaal. Schrijver Falke weet wat hij wil – hij werkt bijvoorbeeld als vrijwilliger bij tal van instanties om meer te leren over verschillende beroepen. De fictieve Jonah daarentegen lummelt thuis wat rond en weet niet wat hij wilt. Hij is een verveelde huisman, terwijl zijn wederhelft Lotte een goede baan in een ziekenhuis heeft. Als pleziertje wipt hij soms even over de Duitse grens naar het bordeel Neue Liebe, waar hij Hugo ontmoet, een zigeunermuzikant.
Na een heleboel glaasjes neemt de ladderzatte Hugo Jonah mee naar huis, terug naar Nederland, waar hij beslist kennis moet maken met Hugo’s vrouw Helga: de mooiste vrouw van de wereld. Wanneer je deze titel tegenkomt, kun je er op rekenen dat er een addertje onder het gras zit. Miss World, of de schone Helena uit de Griekse mythologie, zullen er niet mee bedoeld worden.
Voor het schrijven van deze roman liet Falke zich inspireren door een 90-jarige vrouw, die hij ontmoette toen hij een van die vele beroepen ging beproeven: de thuiszorg. Ze leek uiterlijk op een zigeunervrouw, wat ze niet was, en had wel tien levens geleefd, altijd met veel plezier. Ze luisterde graag naar anderen en was zo’n uitzonderlijke vrouw dat Falke haar eerde met het schrijven van zijn tweede roman.
In het begin wordt Helga neergezet als een hulpbehoevende vrouw, die als een zitkussen in haar soms vervuilde huis wordt achtergelaten door haar man Hugo, wanneer hij de hort op gaat. Hij behandelt haar niet altijd netjes en Jonah kijkt zijn ogen uit naar dit echtpaar, dat in niks lijkt op het nette milieu waarin hij is opgergoeid.
Eigenlijk verfoeit hij het burgerlijke leven van bijvoorbeeld de ouders van Lotte, waar hij regelmatig op bezoek moet en die maar niet ophouden met hem aan te manen een echt gezin te stichten. Daar is Jonah nog niet helemaal klaar voor. Hij raakt geïntrigeerd door de feestende, muziek makende en zuipende Hugo en kan niet weigeren wanneer hem wordt gevraagd om voor Helga te zorgen wanneer Hugo op een klein buitenlands tournee moet met zijn zigeunerband. Zo ontstaat er een integere band tussen Jonah en Helga en zien we deze oude, zieke zigeunervrouw uitgroeien tot een ware matrone, de naam waard van mooiste vrouw van de wereld.
Falke heeft een frisse stijl van schrijven. Hij maakt het leven niet mooier dan het is; zijn stijl heeft zelfs een rauw randje, zeker de delen waarop vleessalades, seks en ruige feesten van de pagina’s spetteren. Stomme ongelukken met grote gevolgen peppen het verhaal lekker op. Zijn personages dreigen meerdere malen grotesk te worden, inclusief de arme Jonah, die netjes doet wat er van hem wordt gevraagd, maar ook zijn uitspattingen kent. Een kleine satire over brave burgers tegenover wat meer vrijgevochten mensen.
Net als de 90-jarige vrouw die hij begeleidde tot haar dood, is deze schrijver een prima observator, die van mensen en hun pijnlijke tekortkomingen leert. Nieuwsgierig als hij is naar de grote wereld om hem heen, zal hem dat in de toekomst nog heel wat aantrekkelijke onderwerpen opleveren, waarover hij met zijn Achterhoekse bravoure onderhoudende verhalen kan schrijven. Het is uitkijken naar zijn volgende werk.
Jonah Falke – De mooiste vrouw van de wereld, Lebowski 2019
Leeslinks:
Op zoek naar zigeunermuziek:
Eduardo Halfon – De Poolse bokser
Op zoek naar een vrije levensstijl:
Jonathan Franzen – Vrijheid
Richard Yates – Revolutionary road
Vrijgevochten of niet?
Jaap Robben – Zomervacht