Richard Bach – Jonathan Livingston Zeemeeuw (1970)

Leren vliegen in de jaren zeventig

Amerikaanse bestseller over een zeemeeuw die perfect wil leren vliegen.

Misschien is Jonathan Livingston Zeemeeuw geen literair hoogstandje, maar het heeft wel degelijk zijn plek in de literaire wereld. In de jaren ’70 sloeg het boek in als een bom. Was de lezer gewend aan gewone romans, ook al hadden die soms een moraal, Jonathan Livingston Seagull stond bol van de moraal en leek meer op een moderne fabel dan op een roman.

De tijd was rijp voor een boek waarin de lezer ‘een weg voor zelfhulp’ aantrof. Want Jonathan Livingston Seagull was een zeemeeuw die verstoten werd uit zijn kudde omdat hij wilde doen wat hij zelf wilde en dat was vliegen. Zelfs tijdens zijn verbanning ging Jonathan de zeemeeuw vrolijk door met nieuwe records vliegen neerzetten. Toen hij leermeesters kreeg die hem naast snelheids- en behendigheidstrucjes ook de moraal van een nieuw leven leerden, werd Jonathan Seagull een soort oosterse goeroe die terug naar zijn kudde vloog om ook hen het licht te laten zien.

Zeker voor de jaren ’70 waarin veel mensen belangstelling hadden voor de leer van het boeddhisme en andere Oosterse godsdiensten, was dit boek over een vogel die het goede in de mensheid predikte een welkom geschenk. In twee jaar tijd werden er in Amerika over de 2 miljoen exemplaren van verkocht en het boek stond 38 weken in de New York Times Bestsellers Lijst.
In 1973 verscheen er een film over Jonathan Livingston Seagull, gemaakt door Hall Bartlett Productions. De soundtrack werd gemaakt door Neil Diamond, die met het naar Jonathan vernoemde nummer meteen een hit scoorde.

Jonathan Livingston Seagull is een mooie fabel, ook geschikt voor oudere kinderen. Het is een hartverwarmend verhaal over een zeemeeuw die na zijn bravoure om snel te vliegen ook leert dat je je medemens, hoe ze ook op je mopperen, moet liefhebben. Een boek dat in onze tijd zeker niet zal misstaan.

Richard Bach/Russell Munson – Jonathan Livingston Zeemeeuw, 1970 (Jonathan Livingston Seagull, vert. L. Nijgh), Strengholt’s Boeken, 2005

Leeslinks
Zeg het met dieren:
George Orwell – Animal farm
Amos Oz – Plotseling diep in het woud
Rebecca Hunt – Meneer Chartwell