Recht als een reek
Passionele roman over Ierland en twee jongens.
De ouwe Mack heeft een kruidenierszaakje op de hoek van Adelaide Street in Glasthule aan de Dublin Baai. Hij wil respect van zijn Ierse medeburgers, maar zijn verleden is bekend: ooit rende hij weg uit de Boerenoorlog. Toch wordt hij nog ‘Generaal Mack’ genoemd omdat hij sokken breit voor de jongens die in België en Frankrijk vechten op een slachtveld. Het is 1915 en terwijl de Eerste Wereldoorlog als een beest tekeergaat op het Europese vasteland, maakt Ierland zich klaar voor zijn eigen strijd tegen zijn Engelse heersers.
Jim, Mack’s zoon, betreedt de wereld der volwassenen. Hij hervindt een jeugdvriend, Doyler, die enige jaren uit Glasthule was verdwenen en die hem nu leert om in zee te zwemmen bij Forty Foot. Ze maken plannen om een jaar later met Pasen naar een eilandje te zwemmen om daar de Ierse groene vlag te planten. De dandy MacMurrough koopt de liefde van Doyler, een jongen die de rode hand draagt van een patriottische Ierse partij. Doyler is arm maar trots en heeft revolutionaire ideeën. En een goede vriend: Jim. Voor Jim is Doyler zijn Ierland waarvoor hij gaarne zal vechten. MacMurrough is jaloers op deze vriendschap, maar beseft dat deze jongensliefde een zeldzame waarde heeft. Daarom neemt hij het op zich om de jongens bij elkaar te houden.
Maar de tijden worden ruiger. Niet alleen zijn bepaalde liefdes streng verboden, ook ondergrondse acties tegen de Engelsen steken meer en meer de kop op. MacMurrough’s tante Eva, een laatste trotse telg uit een rijk Iers geslacht probeert haar neef te rehabiliteren – in Engeland heeft hij twee jaar gezeten voor een verkeerde liefde – en duwt hem onder de wapenen. Als Pasen 1916 nadert zindert de zee van spanning. Twee jongens willen de golven trotseren om een eilandje te veroveren, maar de Ieren maken zich op om in opstand te komen.
Grootse roman over de liefde tussen twee jongens en de liefde voor een Ierland dat nog steeds verscheurd is. Jamie O’Neill groeide op in Dublin. Na de dood van zijn vriend – een bekende tv-presentator – trok hij zich terug als nachtportier in een Londens ziekenhuis waar hij er zo’n 10 jaar over deed om deze roman te schrijven.
In zee, twee jongens is een fascinerende roman wiens golven in een gelijkmatig tempo blijven voortrollen, maar waarbij het tij langzaam stijgt. Niet alleen de vertederende liefde tussen twee jongens en de trotse Ierse strijd trekken het verhaal. Net als James Joyce weet Jamie O’Neill de sfeer van Dublin en omgeving op meesterlijke wijze neer te zetten. Het gaat niet alleen over armoede en drank zoals in de succesroman De as van mijn moeder van Frank McCourt. Dit boek gaat weliswaar over vervallen adel en kleine mensen die respect zoeken, het gaat ook over een wereld van kleine helden met hun idealen, die zichzelf uit de modder proberen te halen. Een liefdevol gevecht tegen de golven van de Ierse geschiedenis.
Jamie O’Neill – In zee, twee jongens (At Swim, Two Boys, vert. Marianne Gossije) De Geus, 2002
Leestips
Van dezelfde schrijver:
Verstoring
Het beste boek over Dublin:
James Joyce – Ulysses
Nog meer over Ierland:
Anna Burns – Melkboer
Frank McCourt – De as van mijn moeder
Neil Jordan – Zonsopgang met zeemonster
Wilson McLiam – Eureka Street
Mannenliefde:
Ocean Vuong – Op aarde schitteren we even
Hanya Yanagihara – Een klein leven