Gina B. Nahai – Zondagsstilte

Liefde in een land van extremisten

Amerikaanse roman over een liefde in de Appalachen tussen de Holy Rollers.

Toen Adam als oorlogscorrespondent in het Midden-Oosten las dat zijn vader Kleine Sam Jenkins dood was en misschien vermoord, pakte hij het eerste het beste vliegtuig en ging terug naar het land van zijn jeugd, de Appalachen, waar hij zijn intrek nam in een pension in Knoxville.

Blue kreeg de schuld van de dood van zijn vader. Zij had hem de slang aangereikt die hem de fatale beet gaf. Maar het was Blue zelf die Adam opzocht: een prachtige verschijning in een witte lange jurk. Blue was door de Professor als bruid uit Iran gehaald, waar ze haar door slangen bezeten moeder had achtergelaten. Toen ze met haar man bijeenkomsten bezocht van de Holy Rollers, een godsdienst die geleid wordt door mensen die door de Heilige Geest worden bezeten en hierdoor immuun raken voor allerhanden vergif waaronder ook slangenvergif, ging er een luikje naar haar verleden open en bezweerde ook Blue voortaan slangen. De grootste slang echter was Kleine Sam Jenkins, die buiten zijn slangen ook Blue probeerde te bezweren. Deze strijd tussen de twee, die niks meer met de godsdienst te maken had, liep uit op de fatale beet.

Adam, die nooit door zijn vader was erkend en wist hoe ‘godsdienstig’ de beroemde predikant was, had gezworen nooit meer één stap te zetten in een dienst van de Holy Rollers. Maar hij had niet op de liefde gerekend.

Mooi verhaal waarin een extremistische godsdienst, de Holy Rollers, centraal staat. Het eerste boek De schreeuw van de pauw van Gina B. Nahai, oorspronkelijk uit Iran, opgevoed in Zwitserland en nu wonende in Amerika, heeft als hoofdthema de geschiedenis van Joden in Iran. Haar tweede boek, Het noodlotskind, gaat over een Joods/Iraanse vrouw die naar Amerika gaat. Dit is haar derde boek dat zich bijna volledig in Amerika afspeelt, in de streek Kentucky en Tennessee rond de Appalachen.

Buiten de mooie romance tussen de twee hoofdpersonen geeft Nahai een prachtig en meeslepend beeld van de afgelegen streek in het bergachtige gebied van de Appalachen, waar bittere armoede heerste en mensen zwaar werden uitgebuit in kolenmijnen. In dit soort afgelegen streken staken velerlei sekte-achtige godsdiensten de kop op die ongestoord konden uitgroeien via hun reizende predikanten.

Nu zijn de Amerikanen er niet meer zo dol op, maar de Holy Rollers bestaan nog steeds. Wanneer men door de Heilige Geest wordt bezeten en men in Tongen gaat praten, is alles mogelijk. De Holy Rollers schrijven strikte regels voor: o.a. geen publieke voorstellingen zoals theater en films bezoeken, de haren van de vrouwen mogen niet worden geknipt en ze moeten in lange kleding met lange mouwen verschijnen, er mag niet worden gezwommen in openbare gelegenheden en uiteraard zijn gebruik van tabak en alcohol ten strengste verboden. En zo kan deze lijst nog doorgaan.

Gina B. Nahai heeft deze godsdienstige groep uitgelicht in haar boek om te accentueren dat ook Amerika zijn extremisten kent. Hoewel de hoofdpersonen alles behalve voor de godsdienst toetreden tot deze reizende Heiligheidsvieringen, drijft ze er niet echt de spot mee, maar geeft ze wel een beeld waarom mensen juist tot dit soort fanatiekelingen willen behoren: ze zijn eenzaam, arm en zoeken liefde.

Het boek bevat een prachtig portret van Rose en haar dochter Clare, de moeder van Adam, die zich omhoog proberen te werken uit de kolenmijnkampen. En het verhaal van Kleine Sam Jenkins, die zijn kans schoon zag om beroemd te worden als predikant van de Holy Rollers. Maar zijn eerste zoon Adam weet hoeveel huwelijken en vrouwen hij verslond en weet dat de Heilige Weg van Kleine Sam Jenkins bezaaid ligt met achtergelaten kinderen.

De meer sprookjesachtige geschiedenis van de Joods/Koerdische Blue uit Iran neemt een bescheidener plek in in het boek. Maar net zoals in haar vorige boek Het noodlotskind laat Nahai weer twee werelden samenkomen: het Midden-Oosten en Amerika. Minder magisch realisme in dit boek, maar des te meer een boeiende stijl die net zo fascineert als die van Isabel Allende.

Gina B. Nahai – Zondagsstilte (Sunday’s Silence), Prometheus, 2002

Leeslinks

Van dezelfde schrijfster:

De schreeuw van de pauw
Het noodlotskind

Ook een verhaal over liefde en Amerikaanse geschiedenis:

Isabel Allende – Fortuna’s dochter

Nog meer over vroegere ‘werkkampen’:

Liliane Sichler – De Chinese van de Pacific Railway
Alister MacLeod – Geen groot verlies