In de ban van Carax
Spannende Spaanse roman over een zoektocht naar een mysterieuze schrijver in Barcelona.
Daniel Sempere is elf jaar oud wanneer zijn vader hem meeneemt naar het geheimzinnige Kerkhof der Vergeten Boeken. In een labyrint met duizenden boeken mag Daniel er eentje uitzoeken die hij dan moet koesteren en bewaren als een groot bezit. Geen makkelijke opgave, want Daniel kiest De schaduw van de wind van Julian Carax, een boek dat zo uniek blijkt te zijn dat verschillende mensen het boek in handen proberen te krijgen. Daniel wil alles weten over Julian Carax, maar hij is niet de enige.
Een sober Barcelona voor de Tweede Wereldoorlog, tijdens de Tweede Wereldoorlog en vooral tijdens het Francobewind vormt de solide achtergrond voor deze spannende roman. We worden nauwe steegjes ingesleurd en donkere cafés, we betreden grote villa’s die met vooroorlogse pracht waren ingericht, of sobere kamertjes met alleen een stoel en tafel, een gekkenhuis en een spookvilla. De inwoners van Barcelona zijn bang en wantrouwig gemaakt door de oorlogen en de bloedige machtsstrijden, wat betekent dat Fumero, die met alle winden der macht meewaait, zijn vuile zaakjes kan doen zonder dat er een haan naar kraait.
Daarentegen wordt de roman door een bont palet van hoofdkarakters bevolkt. De met haat vervulde en gewelddadige politie-inspecteur Fumero snelt als een ware strip-figuur meppen uitdelend door het verhaal. De hoofdrolspeler en voor het grootste deel van het verhaal de verteller, is de jonge Daniel die de wereld nog moet leren kennen. Hij heeft het zwaar terwijl hij langzaam in een jongeman verandert. Grote passies stemmen hem somber, terwijl het geheim van Carax hem maar niet kan loslaten. Hij geeft volmondig zijn fouten toe, maar is ook recht door zee als het op actie aan moet komen. Daniel wordt heel wat jaartjes ouder gedurende het verhaal. Zijn grote beschermheer is Fermîn, een bedelaar die Daniel van straat haalde en hiermee een man zijn leven redde. En er is de mysterieuze figuur van Laín Couberts, een personage uit een boek van Carax die de duivel wel zelf lijkt te zijn. Daar omheen spelen grootindustriëlen en een nietige hoedenmaker een rol, net als de blinde schone Clara en de bijna getrouwde Bea, voor wie Daniel zijn hart opent.
De Spaanse Carlos Ruiz Zafón, die scriptschrijver was in Los Angeles en kinderboeken schreef, weet het de lezer heel spannend te maken. Het boek is dan ook te vergelijken met Donna Tartt’s eerste roman De verborgen geschiedenis (1993), een fors boek dat vele lezers in één ruk probeerden uit te lezen. Ook De schaduw van de wind is een dikke literaire pageturner van de eerste orde. Het mysterieuze Barcelona laat je niet meer los als je begint op de eerste bladzijde waar Daniel vertelt over zijn kennismaking met een boek dat zijn hele leven zal veranderen. Daarop volgt een speurtocht door de stad naar allerlei mensen, verlaten villa’s en huizen, worden mensen geschaduwd, bedreigd en vermoord en komen er hartverscheurende liefdesgeschiedenissen boven water. De rode draad door het verhaal is echter haat en nijd die over de bladzijden kruipen. Niet alleen haten mensen die zich gekrenkt voelen, maar ook de familie-eer scoort hoog in het verhaal. Daniel is op momenten doodsbang, niet alleen voor de levensbedreigende gestoorde Fumero, maar ook omdat zijn eigen leven wel erg op dat van de schrijver Julian Carax gaat lijken. En dat leven kende zeker geen gelukkig einde.
Het verhaal draait alle kanten uit en je raakt steeds dieper verstrikt in de lagen die worden opgebouwd. Het is een geniaal en origineel verhaal rond een schrijver die nooit succes heeft gehad, maar nu opeens heel Barcelona op zijn hielen lijkt te hebben. Spannend en ontroerend, betoverend en intelligent.
Carlos Ruiz Zafón – De schaduw van de wind (La Sombra del Viento, vert. Nelleke Geel), Signature, 2005
Leestips
Net zo spannend:
Donna Tartt – De verborgen geschiedenis
Over een ander boekenlabyrint:
Pablo de Santis – Het labyrint
Barcelona in de hoofdrol:
Eduardo Mendoza – De stad der wonderen
Andere Spaanse verhalen van rond die tijd:
Javier Cercas – Soldaten van Salamis
Juan Marsé – De staart van de hagedis
Mercè Rodoreda – Colometa
Verhalen over de zoektocht naar schrijvers en hun verhaal:
Scarlett Thomas – De verdwijning van Thomas Lumas
Diane Setterfield – Het dertiende verhaal
Walter van den Broeck – De veilingmeester
Elia Barceló – Bal masqué