De Amerikaanse droom
Amerikaanse roman over immigranten uit Kameroen die hun geluk in Amerika zoeken.
De schrijfster Imbolo Mbue kwam op 17-jarige leeftijd naar Amerika en met het uitkomen van haar debuutroman leeft ze al langer op Amerikaans grondgebied dan ze in haar geboorteland woonde. Ze is zelfs al officieel een Amerikaanse. Hoe moeilijk de weg is om dat begeerde papiertje in handen te krijgen, beschrijft ze in dit boek, aan de hand van Jendi, die het is gelukt om vanuit Kameroen naar Amerika te reizen. Hij heeft zelfs zijn vrouw Neni en zoontje laten overkomen.
Hun droom over rijkdom – in hun ogen een mooi huis in een goede wijk – lijkt hen toe te lachen wanneer Jendi een baan als chauffeur voor de rijke beursspeculant Clark Edwards en zijn familie krijgt. Neni is het gelukt een medische studie te gaan volgen en zwoegt dag en nacht om haar droom om verpleegkundige te worden waar te maken. De enige zwarte wolk is het ontbreken van de Green card, waarmee de dreiging om het land te worden uitgezet met de dag groter wordt. Ondanks dat hun advocaat hun angsten vrolijk wegwuift, blijft Jendi bang om het land te moeten verlaten.
Het geluk lijkt ten einde wanneer tijdens de financiële crisis de Lehman Brothers Bank failliet gaat en Jendi ontslagen wordt. Hij ziet het somber in, maar Neni geeft de moed niet zo snel op. Zij is zo gelukkig met alles wat ze heeft bereikt, dat ze zich niet kan voorstellen weer terug te moeten naar Kameroen. Jendi daarentegen denkt steeds vaker aan zijn geboorteland en begint zich te ergeren aan het drukke, onmenselijke New York.
Het is een braaf geschreven verhaal vol clichés over de Amerikaanse droom: voor mensen die hogerop willen, maar ook over de problemen van de rijken, zoals alcohol en kinderen die niet voor hun ouders’ leven kiezen. Rijke blanke kindertjes die graag bij arme gekleurde mensen over de vloer komen, we hebben het allemaal al eens voorbij zien komen. Jendi en Neni, allebei verschillend, zijn duidelijk gekoesterde karakters, maar er had wat meer pit in gemogen. Heel even lijkt Neni die te krijgen wanneer ze de vrouw van Jendi’s werkgever probeert te chanteren, maar die zaak loopt met een sussende sisser af.
Het boek biedt een inkijk in het leven van immigranten: waarom ze hun familie en vrienden hebben achtergelaten en hoe ze tegen de nieuwe wereld aankijken. Ook al eten Jendi en Neni veelal Afrikaans, hun Afrikaanse ziel doet behoorlijk veramerikaniseerd aan en het boek zou zomaar door een blanke Amerikaan geschreven kunnen zijn: het geeft niet veel nieuws onder de zon. Het einde heeft nog wel een kleine verrassing, maar is wederom iets te saai en langdradig geschreven. Een zeer moralistisch boek over hoe een immigrant zich kan voelen in Amerika, met teveel clichés. Ik ben er niet heel enthousiast over.
Imbolo Mbue – Zie de dromers (Behold the dreamers, vert. Anne Jongeling), Hollands Diep 2016
Leeslinks
Illegaal in Australië:
Aravind Adiga – Gratie
Inburgeren:
Tash Aw – Wij, de overlevenden
Ocean Vuong – Op aarde schitteren we even
Chimamanda Nogozi Adichie – Amerikanah
Nhung Dam – Duizend vaders
Jhumpa Lahiri – De naamgenoot
Jessica Soffer – Als de abrikozen morgen bloeien