Drie vrouwen en één dag
Amerikaanse roman vervlochten met Virginia Woolf’s roman Mrs. Dalloway.
Virginia Woolf beseft dat ze ziek is en dat ze niet meer beter kan worden. Ze wil haar plattelandshuis uit, ze wil de stad (Londen) in, ze wil vermaakt worden, mensen zien, door de straten zwerven. Maar haar leven zal haar niet meer naar Londen brengen, ze zal verdrinken in de rivier.
De New Yorkse Clarissa Vaughan, door haar vriend Richard Mrs. Dalloway genoemd, geeft ’s avonds een feest voor Richard die een poëzieprijs zal ontvangen voor zijn werk. Ze moet bloemen kopen, ontmoet mensen uit het verleden en zal voor het feest aanvangt Richard moeten ophalen en aankleden.
Laura Brown is een huisvrouw in Californië die een verjaardagsmaal voor haar man moet voorbereiden, waarbij haar zoontje haar helpt. Maar eigenlijk wil ze liever tijd maken om het boek Mrs. Dalloway te lezen, vooral nadat een eerste taart is mislukt.
Drie vrouwen, één dag. Of één vrouw, één boek en één schrijfster. In 1925 publiceerde de Engelse schrijfster Virginia Woolf haar roman Mrs. Dalloway, een verhaal dat zich afspeelt op één dag waarop de hoofdpersoon terugkijkt op haar leven en haar liefdes terwijl ze een feest voorbereidt dat ze ’s avonds in haar huis zal geven. De schrijfster pleegde in 1941 zelfmoord door zich in een rivier te verdrinken.
Wie de eerste vrouw in De uren is, is duidelijk: Virginia Woolf zelf, die vaak last had van mentale instortingen en hiervoor in de gaten werd gehouden door haar man Leonard.
De tweede vrouw uit Cunningham’s boek is Clarissa Vaughan, bijgenaamd mrs. Dalloway, die net zoals in Woolf’s Mrs. Dalloway een vriendin genaamd Sally en een vroegere geliefde Richard heeft. Beide Mrs. Dalloway’s komen uit de Engelse middenklasse en bereiden een feest voor, maar Mrs. Dalloway’s dag in De uren verloopt niet helemaal hetzelfde als die van Woolf’s.
De derde vrouw tenslotte, Laura Brown, die dezelfde naam draagt als Richard’s moeder, maar veel later en in Californië blijkt te leven, heeft een dag waarop ze zich afvraagt wat voor ’n leven ze heeft met haar man, voor wie ze een verjaardagstaart probeert te maken en een buurvrouw die ze omhelst omdat die kanker heeft, en een kind waardoor ze geen tijd voor haarzelf heeft.
In Richard Cunnighams vorige boeken Bloedverwanten en Een huis aan het einde van de wereld spelen dodelijke ziektes zoals aids en een soort driehoeksverhoudingen een grote rol in zijn boeken. De dames hebben veelal een lesbische neiging, zoals ook Virginia Woolf, of zijn lesbisch en homoseksuele mannen hebben ook relaties met vrouwen.
In De uren is Cunnigham echter verder dan zijn gebruikelijke thema’s gegaan. Hij heeft op ingenieuze wijze Virginia Woolf en haar boek Mrs. Dalloway als uitgangspunt genomen voor een boek waarin drie vrouwen op een dag hun leven overdenken. Zou je je leven nog kunnen veranderen of hoe zou je leven eruit hebben gezien als je een andere weg had gekozen?
In 1999 kwam De uren voor het eerst uit in Nederland uit en won Cunningham met het boek de Pulitzer prijs en de PEN/Faulkner Prijs. Naar aanleiding van de verfilming The hours met o.a. Meryl Streep, Julianne Moore en Nicole Kidman werd het boek opnieuw bij Bert Bakker uitgegeven.
Michael Cunningham – De uren (The hours, vert. Servaas Goddijn) Bert Bakker, 2002
Leestips
Van dezelfde schrijver:
Dag
Bloedverwanten
Huis aan het einde van de wereld
Het uitgangspunt:
Virginia Woolf – Mrs. Dalloway