Michael Chabon – Zomerland

Over een wonderlijk honkbalrijk

Een fantasievolle Amerikaanse roman à la Tolkien voor jong en oud.

Ethan Feld staat te naam als de slechtste honkbalspeler van het eiland Clam, waar hij en zijn vader wonen. Wanneer hij op een dag weer eens wegrent van het veld omdat hij zich over zijn spel schaamt, ontmoet hij een wonderlijk wezentje, een pratende weervos, ‘Scheerbuik’ genaamd. Niet lang daarna ontmoet hij op het puntje van Clam, waar het altijd mooi weer is, de feriekers van de Zwijnentandstam onder leiding van Tormentil, die de grote sint-jacobsschelp Johnny Spraakwater laat orakelen: Ethan is uitverkoren om de wereld te redden van de kwaadwillende Coyote die probeert de Levensboom te vergiftigen.

Als ook de vader van Ethan, een uitvinder die werkt aan een luchtballon voor persoonlijk vervoer, ontvoerd is, gaat Ethan op reis naar de werelden die parallel lopen aan die van Clam: de Winterlanden en het Zomerland. Zijn vriendinnetje Jennifer T. gaat ook mee, evenals Thor Wignut, een jongen die in hun honkbalteam speelt en die een wisselkind blijkt te zijn, dat wil zeggen dat hij beschikt over magische krachten.

Hun tocht voert door magische werelden die bevolkt worden door allerlei volkjes: van kabouters tot reuzen, van pratende schaduwen tot dierlijke wezens en het gezelschap dat Ethan vergezelt op zijn gevaarlijke tocht breidt zich steeds meer uit: Taffie de sasquatsj, Spin-Roos, Poessiemauw, John de kleine reus en Petietpoot de weerrat. Wat ze allemaal gemeen hebben is dat ze allen honkbal spelen. De werelden die ze betreden hebben een formidabel honkbalverleden en wanneer Ethan en vrienden zich uit een nare situatie moeten redden, stellen ze een honkbalwedstrijd voor. Dankzij de magische honkbalknuppel Splinter, hun boekjes over honkbal en de fastballen van Jennifer T. komen ze steeds dichter bij hun doel: de Appelwei waar de Boom des Levens staat en waar ze moeten proberen Coyote te slim af te zijn.

Michael Chabon dook in zijn vorige boek De wonderlijke avonturen van Kavalier & Clay al een klein beetje in een jongensdroom: het boek ging over twee striptekenaars die langzaam New York en de wereld veroverden met hun tekenstrips. Toch was dit boek met thema’s zoals de holocaust absoluut geen boek voor kinderen. Met zijn nieuwste boek Zomerland is hij wel degelijk de magische grens van de jeugd overgestoken: het boek is net als In de ban van de Ring van Tolkien of net als Alice in Wonderland van Lewis Carolls voor alle leeftijden.

Was laatstgenoemd boek een literair werk voor schakers, Zomerland is een must voor honkbalspelers, omdat de hele geschiedenis van de wonderlijke wereld die Michael Chabon hierin heeft gecreëerd in het teken staat van deze Amerikaanse populaire sport. Zo staat precies vast bij welke inning Ragnarots (de ondergang van de wereld) zal plaatsvinden en hebben veel van de kleine helden duizenden home-runs op hun naam staan. Ethan’s gezelschap wordt op het laatst zelfs uitgebreid met een heuse honkbalspeler uit de mensenwereld, Rodrigo Buendía, die een tijdje hun team zal versterken.

Honkballiefhebber of niet, Chabon’s laatste boek gaat over een wonderlijke wereld vol vreemde wezentjes die dan weer lijken op Noorse gnooms, een andere keer op liliputterindiaantjes. Chabon heeft duidelijk gepoogd de oorspronkelijke bewoners van Amerika, de indianen, een mythische achtergrond te geven, wat het boek tezamen met het honkbalspel tot een rasechte Amerikaanse tegenhanger maakt van de overpopulaire Harry Potter-boeken.

Het verhaal is behalve zeer fantasierijk ook spannend en biedt een heel scala aan vreemdsoortige wezentjes, klein of groot, en allerlei leuke uitvindingen die duidelijk hun oorsprong hebben in onze wereld. Het boek heeft humor en een goeie karakteropbouw. Ethan is geen grote held, maar leert dankzij zijn magische knuppel hoe je een bal moet slaan: concentratie, de ogen open en desnoods pijn lijden.

Michael Chabon kreeg in 2000 de Pulitzer Price voor zijn vierde boek De wonderlijke avonturen van Kavalier & Clay, waarna hij duidelijk niet op zijn lauweren heeft gerust. Zomerland is een vermakelijk boek voor jong en oud en voor een ieder die de stap wil nemen een magische grens over te gaan.

Michel Chabon – Zomerland (Summerland, vert. Irving Pardoen) Anthos/Manteau, 2003

Leeslinks
Van dezelfde schrijver:
Maangloed

De jiddische politiebond
De wonderlijke avonturen van Kavalier & Clay
Heren van de weg
Telepgraph Avenue
Een gefantaseerde geschiedenis van de tovenaars en elfen van Engeland:
Susanna Clarke – Jonathan Strange & Mr. Norrell
In dezelfde lijn:
Alle Harry Potter-boeken
Lewis Carroll – Alice in Wonderland
J.R.R. Tolkien – In de ban van de ring