Vrijetijds Business
Zwarte thriller over een modern industrie-park in Cannes.
Paul Sinclair, die aan het herstellen is van een vliegtuigongeluk, komt met zijn nog jonge vrouw Jane mee naar haar nieuwe betrekking in Cannes, waar zij is aangesteld als kinderarts in het industriële high-tech park Eden-Olympia, een hyper-moderne gemeenschap van ’s werelds grootste bedrijven met hardwerkende topmensen. Zij zal daar een jonge arts, David Greenwood, opvolgen die in een vlaag van waanzin tien mensen heeft neergeschoten.
Ze worden verwelkomd door de psychiater Wilder Penrose, die hen super cool naar hun villa met zwembad brengt, die de beveiligingsman Halder aan hen voorstelt, maar die over de feiten van het drama met Greenwood ontwijkende antwoorden geeft.
De zon schijnt volop in Zuid-Frankrijk en Eden-Olympia lijkt een luxe vakantiepark. Wanneer Jane aan het werk is en Paul op verkenning gaat, is hij de enige persoon die in het complex langs de aangelegde meren flaneert. Iedereen lijkt te werken in dit idyllische werkpark. Paul bemerkt de super-de-luxe sportcomplexen zonder sporters, de lege supermarkten en stille terrassen van de café’s. Alleen de bewaking, die in zwarte terreinwagens het complex angstvallig in de gaten houden, rijden onopvallend rond. Niet effectief genoeg, want op een dag heeft Paul een gewelddadige aanvaring naast zijn zwembad met een Rus die hem lijkt te verwisselen met de massamoordenaar David Greenwood.
De zon blijft schijnen en de reclamevliegtuigjes blijven hun commerciële boodschappen rondstrooien boven de Franse Rivièra. Maar Paul gaat op onderzoek uit naar de achtergronden van Eden-Olympia en het feit dat een door iedereen geliefde arts het zomaar in zijn bol sloeg. Zo daalt hij af in een inktzwarte wereld vol geweld, waar hooggeplaatste mensen niet alleen werken, maar er een vreemde vrije tijdsbesteding op na houden.
Het boek lijkt te beginnen als een volbloed thriller. Maar wanneer je dieper in het verhaal duikt, begint een zeker ongemak je te bekruipen, want het is niet het zoveelste moordverhaal. Het is een soort futuristische kijk op onze welvaartsstaat, maar is hoe futuristisch is het?
Wie de stralende omgeving van Cannes en het zuidelijk Frankrijk kent, dé Europese oase voor de Rijken van de Wereld, de vaste stek van het meest gerenommeerde Filmfestival ter wereld, kan zich nog meer koesteren in deze omgeving van kapitale villa’s, hotels en luxe complexen, omgeven door huizenhoge muren met bewakingscamera’s, waar het boek zich afspeelt. Wat gaat er om achter deze muren, wat speelt zich af in de luxueuze auto’s die er rondrijden?
J.G. Ballard geeft ons graag een kijkje in deze gaarkeuken voor de welgestelden. Hij heeft er zelfs letterlijk een speelplaats van gemaakt. Het is een gruwelijk verhaal over een groep mensen in onze maatschappij die zich verheven voelt boven God en alleman. Die Eden-Olympia tot niet alleen hun wereld, maar tot dé wereld hebben gemaakt.
Drugs en seks in moderne welgestelde kringen waren al de onderwerpen in Ballards vorige boek Cocaïnenacht. Deze onderwerpen heeft de schrijver verder uitgebeend in Super -Cannes, waar ook het onderwerp racisme bij is gekomen. Het is een visie over menselijk verval, het is een visie over machtsmisbruik, over therapeutische machtsmiddelen. Het is een angstaanjagend visioen van al die grote industriële groepen die overal ter wereld de macht proberen te grijpen. Het is een roman over waar de kapitalistische dictatuur van vandaag ons heen kan brengen.
Het is een heel spannend boek van de auteur o.a. bekend van Het keizerrijk van de zon. Met Super-Cannes heeft hij een nieuw keizerrijk onder zon gecreëerd. Cannes als de Europese Silicon Valley is echter al geen toekomstbeeld meer. Eden-Olympia gelukkig wel.
J.G. Ballard – Super-Cannes (Super Cannes, vert. C.M.L. Kisling), De Arbeiderspers, 2002
Leestips
Van dezelfde auteur:
Het keizerrijk van de zon
Nog een psychiatrisch experiment:
Tony Davidson – Littekens
Over sektes:
Michel Houellebecq – Mogelijkheid van een eiland
Vladimir Sorokin – IJs