Een zaak voor Special Agent Cooper
Spannende roman over een Twin Peaks-achtig dorpje in Canada.
Herinnert u zich de televisieserie Twin Peaks nog? Dit tv-programma begon met een moord op een meisje dat levenloos ergens in de bossen werd aangetroffen. Waarna een levendige serie volgde over ‘Wie doodde Laura Palmer’, waarbij het hele dorp van Twin Peaks betrokken leek te zijn.
Sugarmilk Falls lijkt in die zin op deze Amerikaanse serie dat het ook ergens in een afgelegen dorp midden in de bossen speelt, weliswaar aan de andere kant van de Canadees/Amerikaanse grens waar Twin Peaks lag, maar de sfeer lijkt hetzelfde. Ook blijkt het dorp een hechte gemeenschap waar iedereen iedereen kent, zodat ze allemaal met elkaar te maken hebben. Het boek begint dan wel niet meteen met een moord, maar wel met de verhalen over de verschrikkelijke gebeurtenissen die een tijd geleden in het dorp hebben plaatsgevonden. In plaats van de innemelijke Special Agent Dale Cooper die als buitenstaander de moord komt onderzoeken, hebben we in Sugarmilk Falls te maken met een onbekende vrouw die probeert vele jaren later de waarheid aan het licht te krijgen.
Ilona van Mil is echter geen David Lynch, de schepper van de populaire serie Twin Peaks. Van Mil’s personages blijven ietwat op de vlakte en zijn lang niet zo krachtig gekleurd als de bewoners van Twin Peaks. Wat ook moeilijk gaat in een boek wanneer je deze vergelijkt met een televisieserie waar je alle tijd hebt om een personage tot een cultfiguur uit te laten groeien.
Toch hebben de personen uit Sugarmil Falls alle potentie om in een Twin Peaks-serie mee te spelen. De broers Anstalt waarvan de een goed, de ander wat twijfelachtiger van aard is. De ietwat mysterieuze pelsjager Zack Guillem die als een oermens elk half jaar het dorp aandoet. Pater Souris die niet zo heilig blijkt als hij zich voordoet, net als de twijfelende dorpsbrigadier Martello bewust niet altijd beide ogen openhoudt, en tenslotte de Ojibwa indianenfamilie Oswekens, aangevoerd door hun oma ‘Grand’mère’, die niet alleen een uitmuntende sjamaan is, maar ook heel goed om kan gaan met de dobbelstenen.
Het dorp, dat al sinds heugenis is drooggelegd, leeft enigszins in vrede met de indianenfamilie en de houthakkers die in de bossen in kampen bivakkeren. Het wankelende evenwicht wordt verstoord door de komst van een nieuwe lerares op de school: juffrouw Grochowska. Volgens andere mensen is het evenwicht al beginnen te kantelen toen in Sugarmilk Falls een enquête werd gehouden om de drooglegging op te heffen, anderen beweren dat alles begon toen het hotel Braemar Lodge in vlammen opging.
Net zoals in Twin Peaks, wanneer we dieper in de levens van de inwoners van Sugarmilk Falls duiken, komen er allerlei geheimen naar boven gedreven. Illegale goktenten, een verdwenen vliegtuig, vermiste personen. Landclaims die wel of niet bestaan, een notaris die niet wil zeggen waarom hij in het dorp is. Het grootste geheim is echter wie er achter de vreselijke gebeurtenissen zit en wat zijn die misdaden waarover het dorp in alle toonaarden zwijgt?
Wat ik wel wil verklappen is dat het verleden van Pater Souris centraal staat. Hij was aan het einde van de Tweede Wereldoorlog als Kapitein Mathieu Souris in Parijs gestationneerd. En daar ontmoette hij een Poolse vrouw die niet licht te vergeten was.
Ilona van Mil werd in Nederland geboren, groeide op in Canada en woont nu in Engeland. De uitgestrekte Canadese wouden, waarvan sommige vol met ahornbomen waar men sap van tapt en waarvan men ahornstroop maakt, moet grote indruk hebben gemaakt op deze van huis uit Nederlandse. De rook van de vuren die ’s winters gestookt worden om de ahornsap tot stroop te koken, de uitgestrektheid van de wouden, de sneeuw die deze bossen doet kraken en zuchten, de geuren, geluiden en de gehele sfeer kruipen via de bladzijdes in je bloed. Na het lezen van dit boek is het alsof je er net bent geweest.
Deze debuutroman van Ilona van Mil die ook als literaire thriller kan worden betiteld werd in 2002 bekroond met de Engelse Crime Writers’ Association Debut Dagger prijs. Het is een spannend verhaal, met Twin Peaks potentie, mooi en sfeervol geschreven. Een boek waarmee je even helemaal van de wereld kunt zijn.
Ilona van Mil – De stilte van Sugarmilk Falls (Sugar Milk Falls, vert. Molly van Gelder), Mouria, 2005
Leeslinks
Andere dorpen, opgeschrikt door een misdaad:
Ron Rash – Boven de waterval
Stephen Dobyns – De kerk van de meisjes
Donna Tart – De kleine vriend
Jeffrey Eugenides – De zelfmoord van de meisjes
DBC Pierre – Vernon God Little
Een wonder dat het dorp op z’n kop zet:
David Guterson – Onze Lieve vrouwe van het Woud