Vergiffenis
Iers verhaal over de gevolgen van een verhouding tussen een vrouw en vreemdeling in een dorp.
De Ierse schrijfster Edna O’Brien brak in 1960 door met haar roman De buitenmeisjes, een gewaagd boek voor het preutse Ierland van die tijd. Ze vervolgde haar glansrijke carrière, waarin vooral de vrouw centraal staat, en de sociale gemeenschap. In haar nieuwste roman arriveert er een vreemdeling uit Montenegro in een klein Iers dorpje. Hij beweert een genezer en sekstherapeut te zijn. Dat belooft roering in een dorp vol roddel en achterklap.
Vlad nestelt zich in Cloonoila waar hij met zijn mooie praatjes iedereen weet te overtuigen van zijn goedheid. Hij weet de pastoor in te pakken over het minieme verschil tussen orthodox en katholiek, hij weet een agent ervan te overtuigen dat hij niets kwaads deed door een schoolklas met kinderen mee de natuur in te nemen. Maar wanneer hij thuis is, komen er beelden op van de belegering van Sarajevo en dan weten we dat Vlad geen zuivere koffie is. Het verhaal begint zijn spieren te spannen.
Een geheime verhouding, een herkenning en een arrestatie: het verhaal dat in korte hoofdstukken door verschillende personen wordt verteld, krijgt diepte en vaart. Nog steeds hebben de meeste dorpelingen niet door wat voor een man in hun dorp is komen wonen. Alleen Fifi, de weduwe die Vlad een kamer verhuurt, weet meer, maar houdt dat geheim. En Mujo, uiteraard, maar dat is een simpele ziel, de laagste op de ladder van het hotelpersoneel, die nauwelijks praat, en wanneer hij zijn mond opendoet, gelooft niemand hem. De opbouw van het verhaal is voltooid, de actie gestart.
Wanneer je een dorp met schande besmeurt, is er geen andere weg dan het sociale nest te verlaten. En zo vlucht Fidelma naar de grote stad, waar ze in een multi-culturele omgeving werk en woning vindt.
Maar daar verzandt het verhaal in kleurrijk Londen, waar Fidelma, getekend door haar zonden, op zoek naar vergiffenis is. Het sleept een beetje rondom immigranten en Fidelma, die zich net zo ongelukkig voelt als zij met een andere nationaliteit. Het voelt als een stijlbreuk, van het roddelende dorp op het platteland met zijn onderhoudende inwoners, naar de stad vol problemen en immigranten, wat een stuk serieuzer voelt en wat dreinerig wordt verteld.
Vergeving of niet, daar draait het in dit verhaal om. Terwijl het serieuze onderwerpen raakt, zoals de belegering van Sarajewo en het immigrantenprobleem, lijkt het laatste deel van het verhaal alleen dieper in te gaan op de persoonlijke besognes van Fidelma.
Hoewel O’Brien een prettige schrijfstijl heeft en de titel een ode is aan alle mensen die stierven tijdens het beleg van Sarajevo, concentreert het tweede deel zich iets te veel en te lang op de schuldgevoelens van Fidelma. Jammer.
Edna O’Brien – De rode stoeltjes (The little red chairs, vert. Paul Bruijn en Molly van Gelder), De Bezige Bij 2016
Leestips:
Van dezelfde schrijfster:
Het huis van volmaakte eenzaamheid
De buitenmeisjes
Over de Joegoslavische oorlog:
Sara Nović – Wie het mooist valt
Rondom de Joegoslavische oorlog:
Arturo Pérz-Reverte – De schilder van het kwaad
Maurizio Maggiani – Reiziger in de nacht