Zoete wraak
Het lot van drie vrouwen in 19de eeuws Australië.
Soms begin je in een roman zonder te weten hoe zwaar die kan vallen. De bannelingen staat vol noodlot en zaken die we in onze moderne wereld niet meer voor mogelijk houden. Maar ze gebeurden, tenenkrommend waar.
Zo wordt Mathinna, een aboriginal meisje, weggehaald bij haar volk om als prestige object bij een gouverneursfamilie opgenomen te worden. De vrouw des huizes wil bewijzen dat ‘wilde’ meisjes wel degelijk geciviliseerd kunnen worden. Deze verhaallijn heb ik al eens ergens anders gelezen, maar kan me niet herinneren in welk boek. Het kwam vaker voor dat aboriginals in een wetenschappelijk kader werden misbruikt.
De dochter van een dominee, Evangelina, wordt als gouvernante te werk gesteld bij een rijke familie in Londen en trapt in de eeuwige val: ze laat zich strikken door de knappe zoon des huizes en krijgt een ring. Waarna ze beschuldigd wordt van diefstal en in ‘t gevang belandt. Later wordt ze op transport gesteld naar Australië.
Tijdens de vier maanden durende vaart ontmoet Evangelina Hazel, de dochter van een verloskundige die helaas aan lager wal is geraakt en Hazel er op uit stuurde om te stelen. Waardoor Hazel hetzelfde lot wachtte als Evangelina. Hazels kruidenkennis en andere ervaringen komen haar op de reis goed van pas.
Aangekomen in Van Diemens land (Tasmanië), komt alles weer samen en worden we geconfronteerd met onmenselijke vrouwentehuizen en -gevangenissen. Gelukkig is niet alles kommer en kwel en komt er ook wat geluk om de hoek kijken. We eindigen met een veel bezochte dokterspraktijk en een wraakneming: vrouwen zijn niet zo zwak als ze in die tijd werden beschouwd.
Het is een semi-historische roman, over 19de eeuws Australië, toen westerlingen het land van de aboriginals inpikten. Een tijd waarin vrouwen niet veel in te brengen hadden en aboriginals niet als volwaardige mensen werden beschouwd. Waarin status er alles toe deed. Waarin Engelse veroordeelden een nieuwe maatschappij opbouwde. Het verhaal toont hoe deze samenleving langzaam vermenselijkte en de vrouwen meer kansen kregen.
Het verhaal leest makkelijk weg. Weliswaar iets geromantiseerd, maar het geeft een interessant beeld over hoe Australië ooit was. De fatale kust van Robert Hughes blijft het meest informatieve boek over deze tijd. De bannelingen is een mooie aanvulling hierop.
Christina Baker Kline – De bannelingen (The exiles, vert. Carolien Metaal) Ambo/Anthos 2021
Leeslinks:
Dé historische roman over het nieuwe Australië:
Robert Hughes – De fatale kust
Een Australische klassieker over deze tijd:
Peter Carey – Oscar en Lucinda
Pionieren in Australië:
Peter Carey – Ver van huis
Richard Flanagan – Het boek van Gould
Uitbuiting en Ierse kloosters:
Claire Keegan – Dit soort kleinigheden