Janet Skeslien Charles – Bruid op bestelling

De Amerikaanse droom

Onderhoudende Amerikaanse roman over een vrouw uit Odessa die naar Amerika wil.

Daria Kirilenko heeft geluk gehad met haar baan bij een Israëlisch scheepvaartbedrijf in Odessa. Haar baas David Harmon kan weliswaar erg bezitterig doen, maar Daria lukt het om voor alles een oplossing te vinden. Nadat ze vriendin Olga had voorgesteld aan mr. Harmon, wordt de sfeer op het bedrijf bijna onhoudbaar en voor de zekerheid gaat Daria ook werken voor Valentina Borisovna die een huwelijksbedrijf heeft opgezet. Hier leert ze de wereld kennen van Oekraïense meisjes die er veel voor over hebben om hun land te verlaten: ze willen naar Amerika en in Amerika zijn genoeg eenzame mannen die een bruid zoeken.

Het verhaal doet een boekje open over de bruiden op bestelling, die in de meeste gevallen weliswaar in Amerika terechtkomen, maar daar niet hun gedroomde geluk vinden. Dit ligt niet altijd aan het grote cultuurverschil tussen het Amerikaanse en Oekraïense leven. Zo wordt Daria door vrienden gewaarschuwd voor een Amerikaanse bruidegom: je moet je afvragen waarom hij geen vrouw in eigen land kan vinden, de meeste van hen zijn niet helemaal normaal.

Ook al voel je dat Daria niet echt een Oekraïense doorsneevrouw is – ze is tenslotte geschapen door een Amerikaanse schrijfster – Daria is niettemin een beminnelijk karakter die in een klucht is terechtgekomen over Oekraïense vrouwen en westerse mannen die denken superieur te zijn en hierdoor vrouwen makkelijker kunnen krijgen in landen zoals Rusland en de Oekraïne.

Het begint al met haar baas Harmon, die als voorwaarde om haar aan te nemen als secretaresse, stelt dat hij een ‘wederdienst’ van haar verlangt. Daria echter is niet van plan deze wederdienst te geven en kronkelt zich in allerlei bochten om wel haar baan te behouden, maar niet te zwichten voor wat zij meent dat haar baas wil hebben. Deze draad ontrolt zich door het gehele boek en zorgt voor de nodige humor.

Odessa wordt wel de stad met de meeste humor genoemd in Rusland, even daargelaten dat Odessa tegenwoordig in de Oekraïne ligt. Het karakter van Daria zorgt dan ook voor de nodige hilariteit: haar onmogelijke liefde voor de mafiafiguur Vladimir Stanislavski, haar vertederende liefde voor haar oma Boba die haar heeft grootgebracht, de opgelegde liefde voor de trieste Amerikaanse Tristan en de vriendschap voor de onmogelijke mr. Harmond.

Moet je je lijf verkopen om verder in het leven te komen? Daria vindt van niet, maar duikt dankzij de aanmoediging van haar oma toch in een ‘bruid-op-bestelling’-avontuur. Ook Daria droomt van Amerika en gelooft heilig in de liefde, maar kan niet kiezen tussen de vurige liefde van de onbetrouwbare Vlad en de stroperige liefde van Tristan. Liefde is dan ook niet eenvoudig.

De titel ‘Bruid op bestelling’ klinkt cliché, maar toch heeft het boek een originele stem. Het netelige verschijnsel – Oekraïense vrouwen trouwen graag met westerse mannen voor een betere toekomst – wordt hier hetzelfde aangepakt als in Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne van Marina Lewycka: met goeie porties zwarte humor. De debuutroman van de Amerikaanse Janet Skeslien Charles is weliswaar ietsje minder hilarisch dan het debuut van Marina Lewycka, maar leest heel prettig en onderhoudend en het draagt vooral die verre stad Odessa en zijn vrouwen een heel warm hart toe.

Janet Skeslien Charles – Bruid op bestelling (Moonlight in Odessa, vert. Manon Smits), Mouria 2010

Leestips
Over Odessa:
Vladimir Zjabotinski – Afscheid van Odessa
Nog meer over de Oekraïne:
Marina Lewycka – Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne
Jonathan Safran Foer – Alles is verlicht
Pieter Waterdrinker – Poubelle