Kerstverhaal
Ierse roman over een weeshuis en een kolen- en houthandelaar.
Op de valreep nog een kerstverhaal. Het is enkele dagen voor kerst, jaren 80, een klein stadje in Ierland: New Ross in County Wexford. De mensen maken zich klaar voor de feestdagen, de eerste sneeuw valt en Bill Furlong, een gerespecteerde hout- en kolenhandelaar, heeft het druk met alle af te handelen bestellingen. Terwijl zijn vrouw en vijf dochters alles klaarmaken voor de kerst – pakjes, versieringen en het bakken van zoetigheid – brengt hij zelf een bestelling naar het plaatselijk klooster, waar ook een wasserij is gevestigd. Daar werken jonge meisjes die in het klooster worden opgevangen. Er doen heel wat verhalen de ronde over wat voor een meiden het zijn, Bill Furlong zal nu met eigen ogen zien wat het klooster achter zijn muren verbergt. Wat hij daar ziet, laat hem niet los en op kerstavond keert hij weer terug naar het klooster.
In 1993 werden er 155 anonieme graven gevonden bij een Iers klooster dat een wasserette beheerde: een Magdalene laundry, een netwerk van Ierse kloosters waar gevallen vrouwen aan het werk werden gehouden en die min of meer binnen de kloostermuren werden vastgehouden. De macabere ontdekking was een immens schandaal. Niet alleen prostituees, maar ook ongetrouwde en jonge vrouwen, wezen en vrouwen met kleine veroordelingen werden uitgebuit en de kloosters werden daarbij ook nog eens gesponsord door de staat. Er wordt geschat dat zo’n 30.000 vrouwen in de 19de en 20ste eeuw ‘onderdak’ vonden in dit soort kloosters.
De Ierse schrijfster Claire Keegan, vooral bekend van korte verhalen, schrijft meestal over gezinnen in een Iers stadje zoals New Ross, waar het grondig misgaat met een van de familieleden. Dit soort kleinigheden werkt echter niet naar een gewelddadige climax, maar juist naar een innerlijke strijd waarbij goed wordt beloond met goed. Het draagt een ultieme en ouderwetse kerstgedachte uit en heeft een Dickiaanse sfeer. Ook moest ik even aan Het meisje met de zwavelstokken denken. Het zou zomaar een sprookje kunnen zijn.
Het simpel verteld en korte verhaaltje is uiteraard ook een klacht gericht tegen kloosterinstellingen, die niet alleen worden bewoond door barmhartige Samaritanen. Een mooi verhaaltje dat misschien nog net onder de kerstboom kan worden gelezen. Het boek toont een nobele daad die ook tussen de voornemens voor een nieuw jaar zou kunnen staan.
Claire Keegan – Dit soort kleinigheden (Small Things Like These, vert. Harm Damsma en Niek Miedema) Nieuw Amsterdam 2021
Leestips
Van dezelfde schrijfster:
Op het allerlaatste moment
Pleegkind
Ieren en de katholieke kerk:
Sebastian Barry – De geheime schrift
John Boyne – Water
Uitbuiting:
Christina Baker Kline – De bannelingen
Gevangenis:
Graeme MacCrae Burnet – Zijn bloedige plan