Een alcoholrijk Chinees sprookje
Chinese roman over een politie-inspecteur die in een drankrijke provincie op zoek naar kannibalen gaat.
Misschien is De wijnrepubliek geen goede titel voor dit boek dat over een fictieve Chinese provincie gaat genaamd Drankrijk. Er komen in het verhaal heel wat drinkgelagen en verhalen over drank voor, maar weinig van de veelal felgekleurde brouwsels zijn wijn.
Drankrijk is een plek waar alcohol consumeren tot een kunst is verheven. Er is zelfs een drankuniversiteit waar je de titel Professor in Drank kunt behalen. De aspirant schrijver en doctor in de drank, Li Yidou, die met de meeste verhalen over Drankrijk naar voren komt, beschrijft deze provincie als een waar paradijs waar eten en drinken de enige bezigheid lijken te zijn. Je zou bijna denken dat Mo Yan een ode aan alcohol heeft geschreven: Groene mieren, Schoonheid uit het oosten, Daiyu begraaft bloemen en Vurig ros zijn enkele van de poëtische namen die de dranken hebben. En dan is er nog de mysterieuze Apendrank, waar een prachtig verhaal aan vast zit.
Ook staat het boek vol met bizarre gerechten met klinkende namen zoals dat van het ultieme ezelgerecht: Draak en feniks brengen voorspoed. Maar het meest geruchtmakende gerecht van het verhaal, een van de spillen waar het om draait, is het gerecht Qilin brengt een kind, waar een jongetje druipend in goudgele olie wordt opgediend, een zogenaamd vleeskind.
Het verhaal begint met onderzoeksofficier Ding Gou’er, die er op uit wordt gestuurd om geruchten te controleren over het eten van baby’s in de provincie Drankrijk. Hij komt terecht in een mijn waar hij door de mijndirecteur en de partijsecretaris wordt ontvangen; twee identieke mannen die hem verwelkomen met een weergaloos banket, waar de ene toost na de andere wordt geheven. Ding Gou’er is geen drinker – zegt hij – maar de beleefdheid in China wil nu eenmaal dat je geen toost kunt weigeren, dus drinkt Ding Gou’er het ene na het andere glas en wordt weldra straalbezopen.
Het lijkt er op dat Ding Gou’er nooit meer uit deze alcoholroes komt, want na het ene volgt het andere bizarre avontuur.
De lezer wordt ook al snel met een andere laag van het verhaal geconfronteerd: de correspondentie tussen de in Drankrijk wonende Li Yidou die verhalen stuurt naar de grote Chinese schrijver Mo Yan, die hem van repliek dient. Ook al presenteert Li Yidou zijn schrijfsels als korte verhalen, het wordt al snel duidelijk dat zijn verhalen wel degelijk een verbindende lijn hebben en achtergrondinformatie vormen over Drankrijk en een aantal personen die belangrijk zijn voor deze provincie en het verhaal: over alcohol en Jin Gangzuan, een meesterdrinker en professor aan de universiteit, over baby’s die als vlees worden verhandeld, over een duivelskind dat de vleeskinderen aanzet tot verzet, over de Ezelstraat waar ezels worden geslacht en opgediend, over de dwerg Yu Yichi, over Li Yidou’s mooie schoonmoeder, die bij het bijzondere voedingscentrum van de academie werkt en wel heel bizarre kooklessen geeft, over het gevaarlijke beroep van vogelnestjesverzamelaars en over de Apendrank.
Het lijkt er ook op dat het verhaal over Ding Gou’er de verhalen van Li Yidou volgt, want toevallig duiken in beide verhaallijnen dezelfde hoofdkarakters op. Het verhaal over de stoere onderzoeksofficier die de kannibalen wel eens in de kraag zou vatten, loopt steeds meer uit de hand: het doel lost op in de alcohol en van de zelfverzekerde politieman blijft niets meer over.
Het is een fantasierijke roman, waarin (de echte) Mo Yan de spot drijft met de partijpolitiek en vooral met de uitwassen van het nieuwe China: duur eten en veel drank. Op zijn wonderbaarlijke schrijfmanier betrekt hij de lezer in een avontuur waar werkelijkheid en fantasie door elkaar lopen, waar oude meesters worden aangehaald en nieuwe worden gecreëerd, waar het ene verhaal het andere opvolgt. In 2012 kreeg Mo Yan de Nobelprijs voor literatuur omdat hij “met zijn zinsbegoochelende realisme volksverhalen, verleden en heden weet te versmelten.” Elk van zijn boeken zijn een feest van kleurrijke en magische beelden en vaak absurde situaties: telkens weer een waar genot om te lezen.
Mo Yan – De wijnrepubliek (Jiuguo, vert. Yves Menheere), De Geus 2014
Leeslinks
Van dezelfde schrijver:
Kikkers
Veranderingen
Grote borsten, brede heupen
De knoflookliederen
Het rode korenveld
Een boek met het beste drankgelag:
Arno Camenisch – De laatste (derde deel van de Sez Ner trilogie)