Russische koek
Humoristische verhalen uit de Sovjet Republiek.
Toen de Grote Oktoberrevolutie 50 jaar oud was (1967), werd Wladimir Kaminer in Moskou geboren. Hij was geen praatgraag kind, maar naar aanleiding van een kleine, haast traumatische ervaring ging zijn mond open en is toen nooit meer dichtgegaan. Praten en vooral verhalen vertellen werd zijn sterkste kant, maar bracht hem ook wel eens in de problemen. Nieuwsberichten verzon hij zelf, of de gedichten van Majakovski zoog hij uit zijn eigen duim. Door zijn verteltalent kwam Kaminer op de theaterschool, waarna hij in Moskou probeerde rond te komen van verschillende baantjes en ideeën. Hij kwam in de hoofdstedelijke rockscene terecht, maar kon later niet voorkomen dat hij toch in het leger moest.
Sinds 1990 woont deze jonge Russische schrijver in Berlijn en behalve verhalen uitdragen organiseert hij daar steeds populairder wordende Russische disco’s, waar niet alleen Russen maar ook Berlijners op Sovjet- muziek helemaal uit hun dak kunnen gaan.
Kaminer’s sterkste kant blijft verhalen vertellen, zoals in zijn debuutroman Soldatenrock. In Duitsland is hij al heel wat boeken verder: Reise nach Trulala, Russendisko (In Nederland uitgegeven door Vassallucci), Schönhauserallee, Frische Goldjungs, zijn pen houdt niet op te registeren wat hij ziet of heeft beleefd.
Soldatenrock gaat over zijn Russische jeugd en tijd in Moskou, maar je moet de humoristische verhalen wel met een korreltje zout nemen. Zoals al eerder genoemd heeft deze schrijver een zeer grote fantasie en bovendien geeft hij toe dat niet alle verhalen op hem van toepassing zijn. Het zijn ook de avonturen van zijn vrienden die een plaats in zijn boeken vinden. Met de nodige humor beschrijft Kaminer hoe het toeging in het theater, over fabrieken die culturele werken organiseerden om de arbeiders van de wodka te houden, de rockscene met dubbelgangers uit de Amerikaanse popmuziek, het hilarische soldatenleven en de invloed die de Duitse Matthias Rust en zijn kleine vliegtuigje daarop had en tenslotte de ziekmakende populariteit van de Franse zangeres Patricia Kaas in Rusland.
Humoristische verhalen, simpel geschreven, over een wereld waar je met veel inventiviteit een heel eind kwam. Kaminer lijkt als het ware iedere catastrofe in een grap te draaien, waardoor Soldatenrock allesbehalve een somber boek is over Moedertje Rusland. De bladzijdes zijn nu eens niet doordrenkt van de drank of de seks, hoewel de wodka uiteraard ruimschoots vloeit. Op de achtergrond spelen de nodige drama’s, maar Kaminer draagt die Russische zwaarmoedigheid niet uit. Het boek geeft een hilarisch sfeerbeeld van Rusland uit de 80-er jaren, waar het regime de ellende van de arbeiders met cultuur probeerde te sussen.
Wladimir Kaminer – Soldatenrock (Militärmusik, vert. Nelleke van Maaren), Cossee, 2002
Leestips
Van dezelfde schrijver:
Wladimir Kaminer – Russendisco
Seks en drank uit Moskou:
Sana Valiulina – Het Kruis
Nog meer over het moderne leven in Rusland:
Sergei Bolmat – Klik