Sterven in het park
Engelse roman over deels racistisch gezin in multicultureel Londen.
Mooie roman over gezin in Londen in een buurt waarin steeds meer buitenlanders komen wonen en waarvan twee leden racistisch zijn. Het verhaal wordt verteld vanuit diverse personen: zowel de familie White die bestaat uit de ouders Alfred en May en de kinderen Dirk, Shirley en Darren, en een vriend van Darren en de familie: Thomas.
Thomas heeft een liefde voor May en Alfred omdat zijn ouders er nooit waren voor hem, maar May en Alfred wel. Daarom is hij de enige, buiten May, die zeer ontstemd is wanneer Alfred in het ziekenhuis wordt opgenomen. Ook heeft hij een zwak voor de mooie Shirley. De kinderen zijn ook wel ongerust over hun zieke pa, maar hebben in het verleden te veel moeilijkheden met hem gehad om dat allemaal te vergeten.
Shirley was al heel jong zwanger, wat Alfred niet accepteerde zodat ze haar kind moest afstaan. Vervolgens weigerde Alfred haar zwarte man en later haar nieuwe en ook zwarte vriend te accepteren.
Dirk lijkt misschien nog wel het meest op zijn vader. Hij is net zo racistisch en houdt ervan met hem een pintje te drinken. Dirk is niet zo intelligent, houdt niet van zijn moeder, heeft nog nooit een meisje gehad en wanneer Winston hem zijn piemel laat zien, komen er reacties los uit zijn lichaam die hem het hoofd op hol doen slaan.
Darren, die zodra hij kon, ver weg van huis ging om zijn brute vader te vergeten, komt zelden thuis en zit in zijn maag met zijn jeugd. Hij is wel een bekende journalist, maar zijn vrouw en kinderen lijkt hij niet te kunnen behouden. Pas wanneer zijn derde vrouw hem overhaalt met zijn vader over zijn ongelukkige jeugd te praten, stort hij zijn hart uit, ook al doet hij het op een ruwe manier op de verkeerde tijd.
May tenslotte is de liefhebbende echtgenote, die haar man geen strobreed in de weg legde en is een beetje naïef over hoe haar kinderen hun jeugd hebben ondergaan. Ze denkt van zichzelf dat ze niet racistisch is, maar krijgt elke keer een rolberoerte als er gekleurde mensen op haar af komen. Wel maakt ze zich zorgen over haar jongste zoon Dirk, die racistisch is, met rechtse vrienden omgaat en geen vriendinnetje heeft. Ze is een beetje het type zoals Edith, de vrouw van Archie Bunker uit de bekende tv-serie All in the family.
Alfred komt op het eerste gezicht redelijk over, maar behalve dat hij racistisch is, blijkt hij ook een zeer strenge vader geweest te zijn. Hij heeft altijd zijn burgerplichten gedaan, maar de verandering van de wereld om hem heen, een maatschappij die lijkt te verloederen, maken dat hij is verrechts. Hij heeft zijn park altijd de hemel ingeprezen en heeft nooit verteld hoe het hem dwars zat dat het park langzaam aftakelde.
Hoewel de roman niet zulke humoristische taferelen heeft als het boek Witte tanden van Zadie Smith, doet Een gewoon gezin in de verte aan dat boek denken. Niet vanuit een gekleurde familie, maar vanuit een blanke familie wordt de Engels gekleurde maatschappij benaderd. Het boek doet in de verte ook aan De correcties van Jonathan Franzen denken omdat het over een gezin gaat met liefhebbende ouders die het goed bedoelen en reeds oude kinderen die allemaal anders zijn en anders tegen hun jeugd aan kijken.
Een gewoon gezin is een zedenroman over de moderne Engelse maatschappij en over hoe mensen proberen met de veranderingen om te gaan, maar zou net zo goed in elke grote Europese stad kunnen spelen.
Ook het thema homoseksualiteit komt in het boek aan de orde. De broer van Shirley’s vriend, Winston, moet zijn seksuele geaardheid verbergen voor zijn zwarte familie die wel een blanke accepteert, maar geen homo’s. Dirk heeft geen aandacht voor vrouwen, maar wanneer hij merkt dat hij wel reageert op mannen, is hij daar nog lang niet klaar voor en ontspoort hij.
De Engelse schrijfster Maggie Gee heeft al een achttal romans op haar naam staan. In deze roman heeft ze vooral op simpele wijze willen weergeven wat de achtergronden van een brute racistische moord kunnen zijn en heeft hiervoor de familie White gecreëerd. De roman werd in 2002 genomineerd voor de prestigieuze Engelse Orange Prize. Een gewoon gezin is mooi en toegankelijk geschreven, het verhaal zit goed in elkaar, de karakters zijn veelzijdig en erg aannemelijk. Het is een raak portret van een multiculturele wijk in een grote stad.
Maggie Gee – Een gewoon gezin (The White Family, vert. Marianne Gaasbeek) De Geus, 2003
Leestips
Over andere ‘gewone’ gezinnen in Londen:
Monica Ali – Brick lane
Kamila Shamsie – Huis in brand
Andrea Levy – Klein eiland
Zadie Smith – Witte tanden
Hanif Kureishi – De boeddha van de buitenwijk
Iers boek over een ‘gewoon ‘gezin:
Colm Toibin – Het lichtschip van Blackwater
Over een ‘gewoon’ gezin in Amerika:
Jonathan Franzen – Kruispunt
Jonathan Franzen – De correcties
Over een gezin in een gekleurde wijk van Parijs:
Calixthe Beyala – Mama heeft een minnaar