José Saramago – Hellebaarden

Het laatste protest

Een onafgemaakte Portugese roman over een werknemer in een wapenfabriek plus tribuut aan de schrijver.

Hellebaarden is de afsluiting van het grootse oeuvre van een van mijn favoriete schrijvers. Op 8 juli in 2010 stierf deze belangrijke Portugese auteur en Nobelprijswinnaar (1998), een boek over een accountant in een wapenfabriek achterlatend, dat hij niet meer kon afmaken.

Arthur Paz Semedo wordt door zijn pacifistische vriendin min of meer gedwongen de geschiedenis te bestuderen van Belona bv, de wapenfabriek waar hij met zoveel plezier werkt. Een prachtig onderwerp dat ruimte biedt aan tal van cynische opmerkingen over onze maatschappij. En zo begint dit kleine boek zonder einde, heerlijk luchtig, goed om zich heen schoppend.

Ik wist het van te voren: dit mooi geïllustreerde verhaal zou geen einde hebben. We zullen nooit weten of er ooit in een wapenfabriek zou zijn gestaakt. Voordat Saramago ons dat op zijn geniale vertelwijze zou hebben verteld, stierf hij. Jammer, het verhaal begon zo mooi. We moeten het doen met Saramago’s korte opzetjes over de titel en het vervolg van het verhaal, dat – dat wist hij zeker – moest eindigen met: “Loop naar de hel”. Vervolgens een interessant en uitgebreid nawoord van zijn vertaler Harrie Lemmens over hoe de verhalen in zijn leven ontstonden en een gesprek met zijn weduwe. Een fraai tribuut aan een schrijver die sociaal bewogen fictie met grootse fantasie verenigde.

José Saramago – Hellebaarden (Alabardes, vertaling, nawoord en gesprek met Saramago’s weduwe Pilar del Río: Harry Lemmens), Meulenhoff Boekerij bv 2017

Leeslinks
Van dezelfde schrijver:
Alle namen
Het verzuim van de dood
De tocht van de olifant
Memoriaal van een klooster