De nieuwe Wild-West
Amerikaanse roman over een sheriff en een man op de vlucht.
Llewelyn Moss stuit op lijken in de woestijn waar hij aan het jagen is. Ze zaten in drie auto’s die doorzeefd waren met kogels. En niet alleen lijken vond hij. Ook zakken vol drugs en een koffertje met over de 2 miljoen in contanten.
Llewelyn kan de verleiding niet weerstaan en neemt het geld mee. Dan maakt hij een grote fout zodat hij getraceerd kan worden. Het zal niet lang duren en ze zullen hem op het spoor zijn. Llewelyn weet de eerste keer uit hun klauwen te ontsnappen. Maar hij weet dat het niet de laatste keer zal zijn. Hij zegt zijn vriendin naar haar moeder te gaan en zelf neemt hij de benen naar het zuiden.
Llewelyn wordt gezocht door verschillende partijen. Een drugsbaron stuurt zijn hulpjes achter hem aan, die kan Llewelyn wel aan omdat hij in Vietnam heeft geleerd te vechten. De kracht die hij niet kan meten komt van de gestoorde huurmoordenaar Chigurh die over lijken gaat om zijn doel te bereiken en om Llewelyn te pakken. Om deze man te stoppen wordt er nog een oud-veteraan op pad gestuurd: Wells. Hij zal echter Llewelyn niet kunnen redden. Tenslotte is er nog sheriff Bell die hem achterna zit, dit enkel om hem te beschermen.
Wanneer je in het boek begint te lezen, waan je je meteen in een Tarantino-film, waar geweld niet wordt geschuwd. Maar de bloedige achtervolgingen vormen niet het hele verhaal. Hoofdpersoon is sheriff Bell die zo walgt van deze bloederige zaak die in zijn district is begonnen maar in andere districten een spoor van lijken nalaat, dat hij erna de brui geeft aan zijn nobele functie. Hij stelt een verloederende samenleving aan de kaak en probeert in het reine te komen na een in zijn ogen laffe daad toen hij in het leger zat en uitgezonden was naar Europa om te vechten in de Tweede Wereldoorlog. Volgens hem was hij daarvoor onterecht beloond. Als sheriff probeerde hij zo goed mogelijk zijn werk te doen. Maar tegen de harde drugsmaffia die vooral rond de grens met Mexico opereert kan zelfs hij niet tegenop.
Geweld versus moraal. Plegers van zinloos geweld tegenover oorlogsveteranen. Het is het thema van het laatste boek van Cormac McCarthy die als schrijfterrein avonturen in het Wilde Westen en het Zuiden van Amerika heeft. Niets ontziende mannen tegenover mensen met eer en geweten.
De hoofdstukken met actie uit Geen land voor oude mannen lezen als een film met als hoofdfiguur de man die zijn leven op het spel heeft gezet voor wat miljoenen dollars. Llewelyn, de Vietnam-veteraan die op het verkeerde moment aanwezig was en vervolgens een foute keuze maakt, blijft stoer maar menselijk, hoewel hij steeds meer in de gaten krijgt dat zijn situatie hopeloos is. Deze spannende hoofdstukken, waarin Llewelyn van hotel naar motel trekt, staan loodrecht tegenover de beschouwende hoofdstukken waarin sheriff Bell over zijn leven praat en de hoofdstukken die vertellen over wat de sheriff doet om Llewelyn te redden.
De dialogen bestaan uit korte maar krachtige zinnen. Ze tekenen op beeldende wijze de situaties van de personen en dragen bij aan de kracht van de roman. Net als de Bell-hoofdstukken vormen ze een sterk contrast met het geweld van de pistolen, machinegeweren, luchtdrukgeweren en nog veel meer schietwapens die er in het verhaal aan te pas komen.
Dit is de moderne Wild West, niet een streek waar je graag naar toe zou willen gaan, laat staan een sheriff zijn. Dit is geen land voor oude mannen, maar voor desperado’s. Het boek is echter niet alleen voor oude mannen. Het slaat je om de oren met het suizen van kogels en luchtdrukgeweren en bewijst nog maar eens dat geld niet gelukkig maakt. Geen land voor oude mannen is een stoer verhaal met een gouden hart dat nog lang na zal tikken.
Cormac McCarthy – Geen land voor oude mannen (No Country for Old Men, vert. Ronald Vlek) De Arbeiderspers, 2005
Leestips
Van dezelfde schrijver:
Stella Maris
De passagier
Suttree
De grenstrilogie
De weg
De meridiaan van bloed
Nog meer geweld in de literatuur:
Marlon James – Een beknopte geschiedenis van zeven moorden
Ryu Murakami – In de misosoep