Stuk geschiedenis van de slavernij
Canadese roman over een stuk geschiedenis van de slavernij.
Deze semi-historische roman is gebaseerd op een historisch boek vol namen: The Book of Negroes, dat werd opgesteld in 1783 in New York en bestond uit 3000 namen en gegevens van gekleurde personen, veelal slaven, die tijdens de Amerikaanse revolutie voor de Britten werkten, of in ieder geval hun kant kozen. De Britten beloofden hen vrijheid en een stuk land en verscheepten duizenden mensen naar de toenmalige Britse kolonie Nova Scotia. Een deel van deze mensen emigreerde later terug naar Afrika, waar een nieuw beloofd land op hen wachtte: Sierra Leone, waar ze de stad Freetown stichtte.
Maar Lawrence Hill’s verhaal begint al lange tijd voor deze gebeurtenissen. Het begint in 1745 bij de gevangenneming van de 11-jarige Aminata, die tezamen met andere Afrikaanse mensen door slavenronselaars werd geroofd uit het land waar ze was geboren: “Ik ben Aminata Diallo, dochter van Mamadu Dialo en Sita Kuliblai, geboren in Bayo, een dorp op drie manen lopen van de West-Afrikaanse Greinkust.”
Aminata werd als slaaf naar Amerika verscheept, waar ze eerst op Helena’s eiland op een indigoplantage werkte en later in Charlestown (Virginia) als huishoudster. Op reis met haar meester in New York, wist ze zich vrij te maken, maar nog waren haar beproevingen niet over: ze sloot zich aan bij de mensen die van de Britten een overtocht naar Nova Scotia kregen en keerde later terug naar Afrika om mee te helpen aan een vrijstaat van slaven. De droom was haar leven te eindigen in haar geboortestreek, maar haar verhaal eindigt tenslotte in Londen, waar ze de abolitionisten hielp in hun strijd om de slavernij af te schaffen.
Aminata zelf is een geromantiseerd persoon, wiens geschiedenis die van de slavernij min of meer volgt. Misschien een beetje té geromantiseerd, want ze weet behoorlijk veel van haar leven te maken en meerdere malen lacht het geluk haar toe: ze overleeft de barre zeereis op het slavenschip naar Amerika, vindt iemand die haar in het geheim leert lezen en schrijven en zo kreeg ze steeds betere posities, zowel onder haar eigen mensen, als bij haar bazen.
Misschien is dit ‘slaven-verhaal’ daarom anders dan veel andere boeken over slaven, meestal verhalen over slaven die weten te ontsnappen en moeten zien te ontkomen aan bloedhonden en hordes gewapende mannen. Bovendien speelt het verhaal niet alleen in Amerika, maar ook in Afrika, waar de slavenhandelaren hun waar vandaan roofden, en in Canada, waar de Britten mooie beloften deden, maar die niet altijd waarmaakten. Het is een fascinerend epos geworden over een slavin: van een 11-jarig meisje in Afrika, tot een gerespecteerd schrijfster in Londen.
De Canadese Lawrence Hill heeft genoeg research gepleegd om de omgeving en historische feiten te laten kloppen en tot een sfeervol geheel te komen. Het is een onderhoudend, leerzaam en mooi verhaal, waardoor dit epos overal met veel enthousiasme is ontvangen en diverse prijzen in de wacht sleepte, zoals de Commomwealth Writer’s Prize.
Lawrence Hill – Het negerboek (The Book of Negroes, vert. Ine Willems), Ailantus 2011
Leeslinks
Het klassieke negerverhaal:
Harriet Beecher Stow: De hut van oom Tom
Andere boeken over slavernij:
Colson Whitehead – De ondergrondse spoorlijn
Edward P. Jones – De bekende wereld
Charles Johnson – Slavenroute
Jeffrey Lent – De Herfst