Een leven vol revolutie en liefde
Autobiografische roman van een revolutionaire vrouw uit Nicaragua.
Gioconda Belli is 20 als ze in aanraking komt met de revolutionaire partij van de Sandinisten die in de jaren ’70 actief was om het regime van de dictator Somoza in Nicaragua omver te werpen.
Belli komt uit het betere milieu en trouwt vroeg met een man die meteen na de huwelijksvoltrekking depressief blijkt en zich het liefste in huis opsluit, terwijl Belli op haar 19de niets anders wil als de wereld verkennen. Ze krijgt van hem twee dochters, gaat bij een reclamebureau werken en komt dan in contact met de Sandinisten. Als ze er diep in zit, en er steeds meer cameraden en vrienden worden vermoord, moet ze vluchten en vestigt ze zich in Costa Rica, vanwaar ze de strijd voor de Sandinisten onverminderd voortzet.
Ze reist naar Europa om voor de Sandinistische strijd te pleiten, ze reist naar Cuba, waar ze Fidel Castro ontmoet, ze heeft een niet zo fijne ontmoeting met de president van Panama, Torrijos. Ze strijdt voor de revolutie, maar ook voor haar eigen vrijheid, voor de rechten van de vrouw, voor haar kinderen.
Wanneer de strijd eindelijk wat oplevert en wanneer de revolutie een feit is, de Sandinisten Somoza hebben afgezet en zelf aan de macht zijn, komt Belli van een koude kermis thuis. Het is toch niet allemaal zoals ze gedacht had. In de jaren 80 treedt ze uit het actieve leven van de Sandinistische regering en verhuist ze naar Amerika, haar grote liefde de Amerikaanse journalist Carlos Castaldi achterna, waar ze nu nog woont.
Belli heeft een rijk leven vol revolutie achter de rug, heeft menig grote revolutionair gesproken zoals Fidel Castro en de Vietnamese generaal Giap, kent enorm veel beroemde Zuid-Amerikaanse schrijvers waaronder García Marquez, maar kan ze schrijven?
Gioconda Belli is een veel geprezen dichteres en schrijfster, maar dat is niet te merken aan haar stijl. In een eentonige stijl dreunt ze het ene feit na het andere op. Niet alleen feiten, ook gevoelens, ten op zichte van haar kinderen, ten opzichte van de liefde, ten opzichte van haar vrouw-zijn. Beschrijvingen van een verscheurd land, maar geen passie. Terwijl ze die toch zoveel gehad moet hebben, gezien al haar liefdes.
Niet één keer komt er een geur van Zuid-Amerika door het boek heen gewaaid, niet een keer de kruitdamp van gevechten, niet een keer breekt het angstzweet door.
Jammer van dit rijke leven vol wereldgeschiedenis, vol feiten over de Nicaracuaanse revolutie, maar die staan ook op een rijtje achterin het boek.
Ook het vrouw-zijn komt slecht aan bod in het boek. Hoewel ze er vaak genoeg aan refereert, omdat ze regelmatig wordt gediscrimineerd of dat haar wat overkomt, wat alleen vrouwen in een macho-maatschappij kan overkomen, komt haar protest niet uit de verf. Hetzelfde geldt voor haar huwelijken en relaties. Tranen laten, maar doorgaan met de revolutie.
Toch wekt ze niet de indruk dat ze zo fanatiek was met de revolutie dat ze huis en kind hiervoor in de steek liet. Regelmatig moet ze over keuzes nadenken, wikt ze en weegt ze meningen en besluit dan voor dit, dan voor dat kamp te kiezen. Ze rouwt om haar omgekomen vrienden, ze huilt bij moeilijke bevallingen. Maar deze autobiografie lijkt meer op een rijtje data en gebeurtenissen dan op een verslag van een leven vol passie.
Gioconda Belli – Kroniek van liefde en oorlog (El Pas Bajo Mi Piel, vert. D. Bloemraad), De Geus, 2000
Boekenlinks:
Over een hedendaagse dictatuur:
Karina Sainz Borgo – Nacht in Caracas
Meer gepassioneerde boeken over Zuid-Amerika & de dictatuur:
Marcelo Figueras – Kamtsjatka
Evelio Rosero – De vertrapten
Elsa Osorio – Luz
Isabel Allende – Het huis met de geesten
Julia Alvarez – In de tijd van vlinders
Mario Vargas Llosa – Het feest van de bok
Over een moderne vrijheidsstrijdster:
Ingrid Betancourt – Woede in het hart
Portugal en de dictatuur:
António Lobo Antunes – Preek tot de krokodillen