Gastvrouw, vriend, echtgenoten, Zwitser, buurvrouw, Amerikanen
Oostenrijkse roman over een etentje.
Je hebt een nieuw huis in Wenen en dan wil je uitpakken voor je vrienden met een etentje. Terwijl in de hal nog altijd dozen staan vol spullen die nog een plek moeten krijgen. Dit gaat over een etentje, of gaat over het (dag)dromen vaneen te plannen etentje. Over welke gasten er zouden kunnen komen en wat er zou kunnen gebeuren. En over wat er gegeten kan worden.
Niet zomaar een etentje dus. De gastvrouw overweegt voor het diner een quiche Lorraine te bakken. Haar vriend zal aanwezig zijn en samen met haar op de gasten wachten. Op de echtgenote en de echtgenoot en op hun vriend de Zwitser. De Zwitser zal te laat komen, maar het zouden ook de echtgenoot en echtgenote kunnen zijn die veel te laat op de bel drukken. Of zelfs alledrie de gasten, die voor het etentje nog even ergens een drankje achterover hebben geslagenen een klein hapje hebben gegeten, én een stel Amerikanen hebben ontmoet. Die zouden ook kunnen aankloppen, zomaar, midden op de avond.
De gasten
De personages worden enkel aangegeven met hun functie in het verhaal: gastvrouw, haar vriend, echtgenoot en echtgenote, de Zwitser, een buitenbeentje in het gezelschap daar zijn vriendin is thuisgebleven. Een redelijk doorsnee gezelschap, gegoede burgerij, niemand met een topfunctie, veelal veertigers die al wat van het leven hebben gezien, waardoor ze zeker in hun schoenen staan. Gestopt met roken, alleen de Zwitser werkt nog heel wat peuken weg op het balkon, tot stille ergernis van de gastvrouw, die echter heeft geleerd zich daar niet druk over te maken.
De gastvrouw is de spil van het verhaal, terwijl een onbekende verteller aan het woord is over hoe de gastvrouw het etentje voor zich ziet. Waarbij er ook commentaar wordt geleverd. Maar niets persoonlijks. Alles van een afstand. De hele avond klinkt via Spotify jazz, titels van nummers die op talloze momenten worden voorgesteld om de sfeer te versterken.
Yotam Ottolenghi
Soms zijn er culinaire overdenkingen: herinneringen aan buitenlandse reizen en wat er toen werd gegeten. Een hoofdstuk vol andere gerechten, kleurrijk en exotisch, of gewoon banaal. De gastvrouw heeft een telefoon vol met foto’s van gerechten, geserveerd in restaurants of bij vrienden thuis. Alles duidelijk beïnvloed door food influencer Yotam Ottolenghi. Ze besluit om voor haar dineetje een eenvoudige quiche Lorraine (niet van Ottolenghi) en een lichte zomersalade te maken. Voorafgegaan door wat nootjes en zoute crackers, geserveerd met een crémant (mousserende wijn). Niets ongewoons, behoorlijk doorsnee eten. Nergens iets over smaak, het zijn eerder korte beschrijvingen van foto’s uit culinaire tijdschriften. De hoofdstukken worden voorafgegaan door ingrediënten, slechts weinige rijtjes die echt nieuwsgierig maken.
Minka
De vriend van de gastvrouw is rustig en steunt haar af en toe. Ze zijn al een tijdje samen. Ook de echtgenoten lijken standaard. Hun tweejarige peuter is onder de hoede van de grootouders thuisgelaten, ze kibbelen soms een beetje, de echtgenote met haar stiletto hakken, haar Prada tas en haar media geilheid een beetje snob, de echtgenoot het liefste weer een vrije jongen die aanhaakt bij de Zwitser, die knipoogt naar buurmeisjes en een joint afslaat van buurjongens, terwijl de kat van de benedenbuurvrouw minzaam toekijkt.
De kat, die als enige in het verhaal een naam heeft: Minka. Haar bazin, slecht gekleed en pratend met een accent, Poolse waarschijnlijk. De Amerikanen, luidruchtig en zich over alles verbazend, op zoek naar vertier. Ook al zo cliché.
Een vermakelijk toneelspel
Het verloop van het verhaal? Je zou bijna zeggen: standaard. Maar dat is niet zo. Er kloppen nog meer mensen aan de deur en er zijn best wel momenten om naar uit te kijken.
Koken in de verkeerde eeuw zou zo op de planken kunnen als een satire op een generatie die graag op nootjes knabbelde voor het eten en de vegetarische keuken omarmde. Een satire op veertigers uit de middenklasse die net niet kunnen pronken met schitterende banen, maar wel genoeg verdienen om zorgeloos etentjes te geven en kratten vol crémant te kopen. De Ottolenghi generatie, zoals ze in het voorwoord worden genoemd. Een vermakelijk toneelspel met plaatjes vol eten en swingende jazztonen, echter zonder culinaire hoogtepunten. De quiche staat dan ook nog niet in de oven.
Teresa Präauer – Koken in de verkeerde eeuw (Kochen im falschen Jahrhundert, vert. Kris Lauwerys en Isabelle Schoepen), Meridiaan 2024
Leestips
Culinair beïnvloede romans:
Bilal al Mashta – Coulis
Marita van der Vyver – Koud opgediend
Jo Kyung-Ran – Tong
Threes Anna – De stille stad
Etentjes:
Cécile Tlili – Een onschuldig diner
Herman Koch – Het diner
Rond kerstdiners:
Ali Smith – Winter
Jonathan Franzen – De correcties