Staber Mater
Italiaanse roman over een dirigent die zijn laatste concert in IJsland plant.
Nicola Lecca (1976) is een Italiaanse auteur die tien jaar geleden gold als een van de meest belovende schrijvers van Italië. Zijn vijf eerste boeken, waarvan Hotel Borg in 2006 uitkwam, vielen allemaal met de neus in literaire prijzen. Lecca’s meest recente boek Il corpo odiato is uit 2008.
De Nederlandse titel van de vertaling van Hotel Borg is Het laatste concert, een titel die het verhaal beter doet uitkomen, want inderdaad bereiden de gasten die neerstrijken in Hotel Borg in Reykjavik, IJsland, een laatste concert voor. De initiatiefnemer is de wereldberoemde orkestdirigent Alexander Norberg. Hij voelt dat zijn carrière op zijn einde loopt, zegt grote aanbiedingen af en besluit een laatste concert te geven.
Het stuk dat hij kiest is Staber Mater van Giovanni Battista Pergolesi, een cyclus van gezangen over Maria, gecomponeerd in 1736. Norberg wil voor zijn stuk alleen de beste zangers en zo haalt hij de al wat oudere Rebecca uit Zwitserland en de jonge Marcel Vanut uit Italië over om mee te doen.
Het verhaal draait echter niet alleen om Norberg en zijn zangers. Een grote rol is ook weggelegd voor Oscar, een jongeman uit Göteborg (Zweden), die heeft besloten iets van de wereld te zien. Hij reist naar Londen, waar hij werk vindt in het majestueuze Hotel Dorchester aan Park Lane. Wanneer hij daar zijn grote held Norberg ziet, en hoort dat deze zijn laatste concert gaat organiseren in een kerk in Reykjavik, aarzelt hij geen seconde: daar wil hij bij zijn! Ook Oscar reist af naar IJsland.
Nu is een concert geven in een koude kerk in een koud land al een vreemde zet van Norberg, de dirigent komt tot nog een opmerkelijk besluit: niet iedereen mag zomaar komen luisteren, er zal een willekeurige keuze worden gemaakt van namen uit het telefoonboek van Reykjavik.
En zo komen we bij nog een hoofdkarakter uit het boek, want een van de gelukkigen die op deze manier is gekozen om het concert bij te wonen, is de rijke losbol Hákon, van wie wordt gezegd dat hij alle mooie meiden van Reykjavik in zijn bed heeft gehad. Zijn pad kruist dat van Oscar, die in de aanloopdagen naar het concert er werkelijk alles voor over heeft om een kaartje te bemachtigen voor het concert.
Het laatste concert is een verhaal over een dirigent die het zich kan veroorloven een bizarre omstandigheid te creëren voor zijn laatste concert, over een sopraan die al over de top van haar carrière is, over een elfjarige, veelbelovende zanger, die nu nog een prachtige hoge stem heeft, maar bang is voor zijn carrière wanneer hij de baard in de keel krijgt, over een jongen die nog niet precies weet wat hij van het leven wilt, maar wel weet dat hij Norbergs laatste concert wil bijwonen en tenslotte over een losbol die nog nooit over de consequenties van zijn daden heeft nagedacht.
Het is een behoorlijk groot aantal karakters van waaruit het verhaal wordt verteld en waar eigenlijk ook nog Rósa toe behoort, nog een gelukkige inwoner uit de regio van Reykjavik die naar het concert mag. Toch heeft Lecca een lekker tempo achter het verhaal gezet en telt het boekje slechts iets over de 200 pagina’s.
Is het het tempo dat je vastlijmt aan het verhaal, of is het het verhaal zelf dat je steeds sneller de pagina’s doet omslaan? De verschillende karakters worden rotsvast neergezet, de ontwikkelingen komen in een stroomversnelling en uiteindelijk is het concert er dan eindelijk. Het is in ieder geval een mooi verhaal om in één ruk uit te lezen.
Nicola Lecca – Het laatste concert (Hotel Borg, vert. Liesbeth Dillo), De Geus 2010
Leestips
Romans rond klassieke muziek:
Jane Campion – De piano
Andreï Makine – De muziek van een leven
Daniel Mason – De pianostemmer
Christopher Miller – Simon Silber
Olivier Pourriol – Mefisto wals
Sophy Roberts – De verdwenen piano’s van Siberië
Over een viool:
Jaume Cabré – De bekentenis van Adrià
Over een tar:
Yasmina Ghate – De tar van mijn vader
Spelend in Reykjavik:
Sjón – De jongen die nooit heeft bestaan