Gebroken Engels
Engelse roman over een uitgebuite groep buitenlandse werknemers in Engeland.
Dit is de tweede roman van de uit de Oekraïne komende Engelse schrijfster Marina Lewycka. Haar eerste roman, Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne, was een groot succes dankzij haar geweldige zwarte humor die ze gebruikte om de relatie te beschrijven van een vrouw wiens al wat oudere vader trouwde met een jonge seksbom uit de Oekraïne. Niet alleen de satire was goed raak, ze doorbrak met haar verhaal ook menig taboe, zoals rassendiscriminatie en oudere mannen die met een mooie jonge vrouw trouwen.
In haar tweede boek pakt ze ook meteen goed uit met een heikel onderwerp: hoe de westerse wereld buitenlandse werknemers uitbuit. De buitenlandse ploeg aardbeienplukkers verdienen veel te weinig, hun huisvesting is schandalig slecht en overal waar ze komen, lopen ze tegen types op die alleen maar van ze willen profiteren.
Ondanks het zware onderwerp waar je normaal niet vrolijk van zou worden, is het verhaal over de twee caravans weer een sprankelende satire, want Lewicka heeft haar humor weer in stelling gebracht. Alleen pakt deze lang niet zo goed uit als in haar eerste boek. Het boek hangt aan elkaar van cliché’s die net te cliché zijn om leuk gevonden te worden. Bovendien doet Lewycka een poging om ook het taalgebruik van buitenlanders in stelling te brengen, wat maar ten dele lukt. En tenslotte is er ook nog een hond die in hondse taal zijn steentje bijdraagt aan het verhaal, wat van mij helemaal achterwege had mogen blijven: er zitten al genoeg slecht Engels sprekende personen in het verhaal. Soms kun je lachen om of ontroerd raken van de brieven die Emanuel aan zijn zusje schrijft, maar na twee brieven ken je de stijl wel van het gebroken Engels van deze Afrikaan.
Een hoogtepunt echter is de episode wanneer enkele leden van de groep in een kippenslachterij werken. Daar laat Lewycka zien dat ze wel degelijk de satire tot grote hoogte kan brengen.
Het verhaal over de groep met de caravan die in Engeland weinig geluk vindt, en langzaam uitdunt tot alleen Irina en Andriy over zijn, is niet helemaal slecht, maar haalt het niveau niet van Lewycka’s vorige boek. Het is genoeg onderhoudend om door te blijven lezen, maar de satirische kracht die ze uitstraalde in Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne heeft ze ditmaal niet gehaald.
Marina Lewycka – Twee caravans (Two caravans, vert. Lidwien Biekmann) Mouria, 2007
Leestips
Van dezelfde schrijfster:
Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne
Gebroken Engels:
Jonathan Saffran Foer – Alles is verlicht
DBC Pierre – Ludmilla’s gebroken Engels