De kunst van het weglaten
Intrigerende Amerikaanse roman over een ontvluchte tiener uit een psychiatrische kliniek.
Lowboy, springt in een metro en na wat mijmeringen volgt er een uiterst curieus gesprek met zijn baardige buurman, een sikh. Dit is de kennismaking met Lowboy, een 16-jarige jongen die metro rijden als een wiegelied beschouwt, maar nu haast heeft omdat de aarde nog slechts enkele uren rest. Lowboy zal de aarde redden.
Rechercheur Ali Lateef is gespecialiseerd in bijzondere vermissingen. De vermissing van Lowboy geldt als bijzonder, want hij is uit een psychologische inrichting ontsnapt. Hoewel zijn moeder, Violet Heller, beweert dat Will Heller alias Lowboy absoluut geen kwaad kan doen, rent Ali Lateef, met in zijn voetsporen Violet, in paniek door de stad op zoek naar Lowboy. Tijdens zijn tocht leert hij wat meer over deze schizofrene jongen, die samen met een vriendinnetje het metrostelsel is ingevlucht. Maar hij leert ook de moeder kennen, een vrouw die op momenten zijn zoektocht lijkt te saboteren en op andere momenten hem uit de puree weet te helpen.
Moeten we de moeder geloven dat Lowboy de wereld geen kwaad wil doen maar hem juist wil redden, heeft rechercheur Lateef gelijk dat Lowboy zich als een tijdbom in de metro heeft verstopt of geloven we Lowboy, die de wereld wil redden en hierom met een vrouw moet slapen?
Lowboy ontpopt zich als een bijzonder innemende jongen, met wel wat vreemde kantjes, maar met het hart op de goeie plek. Naïef in de grote wereld, zoals zoveel tieners kunnen zijn, daadkrachtig in zijn acties als hij zich eenmaal een idee heeft gevormd wat hem te doen staat.
John Wray laat de lezer onmiddellijk toe tot de grillige gedachtenwereld van deze tiener, maar verbergt ook een heleboel. Pas tijdens de laatste odyssee van Lowboy, met Lateef en Violet op zijn hielen, krijgen we een beter beeld van een beschadigde tiener die, als de zaken tegenstaan, een favoriet rijtje onderwerpen heeft om aan te denken: “Obelisken, Onzichtbare inkt, Violet Heller, Snowboarden, De Brooklyn Botanic Gardens, Jacques Costeau, Bix Beiderbecke, De tunnel.”
Lateef is op zijn beurt ook niet een man met al te veel zelfvertrouwen. Hij is een eigenheimer in het politiekorps en hij is kwaad omdat hij het gevoel krijgt dat Lowboy’s moeder een spelletje met hem speelt, maar hem ook om haar vinger weet te winden. Lowboy’s moeder Violet ontpopt zich al snel als een wanhopige moeder in nood, die Lateef achternaloopt, in de stille hoop haar zoon weer in haar armen te kunnen sluiten.
John Wray is een prachtige verteller, die de kunst van het weglaten uitstekend verstaat. Niets wordt voluit gezegd, het is aan de lezer om tussen de regels door te lezen. Wray geeft het karakter van Lowboy niet snel weg, noch dat van de moeder. Hij laat de lezer zich verwonderen over deze intrigerende hoofdpersonen. Het kat-en-muisspel wordt niet alleen door de drie hoofdpersonen gespeeld. Dit spel wordt door de schrijver ook met de lezer gespeeld. Door de intrigerende scènes waarmee hij zijn verhaal opbouwt, trekt hij je elke keer een andere hoek om, steeds verder het boek in. Het is moeilijk te stoppen met lezen dankzij de soms wonderlijke dialogen, de ontroerende ontmoetingen van Lowboy met de rauwe wereld en de spanning van de achtervolging. Net als Lowboy arriveert de lezer tenslotte aan het einde van het labyrint van het verhaal, in een oud gesloten metrostation, diep onder de grond, diep in het verhaal.
John Wray, die werd geprezen voor zijn andere twee romans De rechterhand van de slaap en Canaan’s Tongue, heeft met deze derde roman weer een bewijs geleverd van zijn vakmanschap als schrijver. Lowboy is een prachtige roman, met levendige en haast Gothische beelden, een verhaal dat tussen de regels door net zo spannend is als de sterk beschreven scènes.
John Wray – Lowboy (Lowboy, vert. Guus Houtzager), De Bezige Bij 2009
Leeslinks
Van dezelfde schrijver:
Intrigerende verhalen over psychiatrische patiënten:
Sofie Laguna – Één voet verkeerd
Clare Allan – Poppy Shakespeare
De odyssee van andere tieners:
Florian Zeller – De ontsnapping van Julian Parme
Russell Banks – Huid
Reif Larsen – De verzamelde werken van T.S. Spivet