Erop of eronder
Amerikaanse roman over een echtpaar dat uit elkaar dreigt te gaan.
Is Amerika tgenwoordig het land van de nachtmerries aan het worden, vroeger – en zeker in de jaren ‘60 – was het het land van de onbegrensde dromen. Met een beetje geluk en doorzettingsvermogen kon je het in die tijd heel ver brengen in het land waar de hemel de grens was. Bovendien kwamen alle nieuwste snufjes uit Amerika, vooral elektrische apparaten die de taken van de huisvrouwen verlichtten, zoals zoemende wasmachines, blinkende grote ijskasten, mixers en noem maar op. Het was het land waar het gezin centraal stond en nieuwe woonwijken in fors tempo uit de grond werden gestampt. Het was toen zeker voor Europa het meest toonaangevende land.
Protest in het zwembad
In die veelbelovende jaren verhuisden Virgil en Kathleen Beckett met hun twee zoontjes naar Acropolis Place, een appartementencomplex met zwembad aan de rand van Newark, Delaware. Op een mooie zondag in november, toen een Indian Summer uitnodigde om buiten te zijn, klom Kathleen in haar jarenoude, bijna doorschijnende badpak in het zwembad. Omdat ze aangaf zich niet lekker te voelen was Virgil alleen met de kinderen naar de kerk gegaan, waarna hij bij terugkomst Kathleen in het water aantrof, die weigerde het zwembad te verlaten. Virgil ging met collega’s golfen omdat het tenslotte zo‘n prachtige dag was. Toen hij weer thuis kwam, bleek Kathleen nog steeds in het blauwe water te hangen.
Kathleen had zo haar beweegredenen om zo lang haar ledematen uit te dagen in het toch best wel frisse water. Ze had besloten dat het de dag zou zijn waarop er werd besloten of haar huwelijk nog wel een rede van bestaan had. De roman eindigt aan de rand van het zwembad, terwijl de zon al is gaan slapen, Virgil besluiteloos aan het zwembad staat en Kathleen al rokend en drinkend, zich in het water vasthoudend aan de rand van het zwembad, wacht tot het bommetje onder hun negenjarig huwelijk barst.
Een huwelijk opschudden
Terwijl de zondag langzaam verloopt, Kathleen zich koestert in het zwembad en Virgil ook zijn eigen gang gaat, wordt het verleden geopend en leren we wat meer over uit wat voor milieu beide echtelieden komen en hoe ze elkaar hebben ontmoet. En zo komen we in de tijdsgeest waarin een tennisspeelster haar huisvrouwenrol belangrijker vindt dan een korte carrière in de sport en waarin een man zich een leven door zijn collega’s laat aanleunen. Het leven suddert voort, totdat Kathleen op een mooie zondagmorgen besluit het huwelijk wat op te schudden.
De Amerikaanse (Netflix) televisieserie Mad Men speelt in hetzelfde tijdperk, over een reclamebureau en heel wat beeldspraak uit die tijd. Ook de roman Revolutionary Road van Richard Yates gaat over een stel dat in de jaren ‘60 in een buitenwijk woont en een huwelijk heeft dat wat is ingedut. Er hangt een gemoedelijke sfeer, maar ook een waarin huisvrouwen deels op handen worden gedragen, maar ook deels flink worden bedrogen. Het breekpunt is een mooie, kleine roman over het toen nog veelbelovende Amerika en een originele manier om een relatiecrisis te beschrijven. Uiterst geschikt om op zo’n mooie dag in een Indian summer te lezen.
Jessica Anthony – Het breekpunt (The Most, vert. Lidwien Biekmann), Atlas Contact 2025
Leestips
De jaren ‘60 in Amerika:
Don Carpenter – Vrijdagen bij Enrico’s
Nathan Hill – De nix
Richard Yates – Revolutionary Road
Bonnie Garmus – Lessen in chemie
Uwe Johnson – Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl
John Fante – De geschiedenis van een hond
Willy Vlautin – Het paard
Het redden van een huwelijk in de jaren ‘90:
Nathan Hill – Welzijn
Een leven in Amerika:
Lydia Millet – Woestijnbergen