Claudia Piñeiro – Elena weet

Meneer of mevrouw Parkinson

Argentijnse roman over een oude vrouw met parkinson die rouwt om haar gestorven dochter.

Elena kent haar dochter Rita goed genoeg om zeker te weten dat ze geen zelfmoord kan hebben gepleegd. Ze werd hangend gevonden aan het klokkentouw in de klokkentoren van de lokale kerk. Rita was bang voor kerktorens, omdat daar de bliksem in kon slaan, dus zeker wanneer het onweerde, bleef ze ver weg van de kerk. De dag dat ze stierf, onweerde het.

Elena blijft maar bij de politie zeuren om een degelijk onderzoek naar de dood van haar dochter, maar de politie blijft bij hun versie van zelfmoord en heeft de zaak gesloten. Elena geeft niet op en gaat hulp zoeken bij Isabel, een vrouw die door Rita ooit uit de problemen is geholpen. Elena ziet het alsof ze een ereschuld gaat innen.

Maar Elena is de jongste niet meer. Ze heeft steeds meer gebreken dankzij parkinson en Isabel bezoeken is voor haar een hele onderneming. Als ze maar regelmatig haar pillen slikt, blijft ze nog enigszins in beweging, ook al kan ze haar hoofd amper optillen en ziet ze tegenwoordig alleen nog maar de onderkant van de wereld om zich heen.

Claudia Piñeiro is in Argentinië vooral beroemd om haar thrillers. En dat is te merken. Het verhaal heeft een oplopende spanning: moord of zelfmoord; er zijn tal van vragen die moeten worden beantwoord en uiteindelijk kent het boek onverwachte uitkomsten.

Het is haast een spannend maar vooral een aangrijpend verhaal over een oude vrouw met de slepende ziekte parkinson. Elena zelf noemt de ziekte haar vijand en parkinson is ook bijna een personage in het verhaal: het is de belangrijkste partij die de gebeurtenissen bepaalt. Zonder dat Elena het in de gaten heeft, heeft de ziekte al heel wat van haar leven overgenomen. Het is op prachtige manier verwoord.

Ook het verbod op abortus komt voorbij in een dramatische lijn. Piñeiro heeft zich altijd groot gemaakt om abortus legaal te krijgen in Argentinië. Wat in 2021 lukte.

We eindigen met twee vrouwen tegenover elkaar: Elena en Isabel. Ze hebben allebei geen geluk in het leven, maar slaan zich er doorheen. Door de Argentijnse wereld van hulpverlening, medische wereld, katholicisme en de relatie met hun dochters. Maar Piñeiro is vooral in de huid van Elena gekropen, die met een regelmatige inname van haar pillen letterlijk op de been kan blijven om de zaak van de dood van haar dochter uit te zoeken. Een emotionele, prachtige tocht van één dag door haar leven in Buenos Aires. Aangrijpend en subtiel. Het boek werd in 2010 in Nederland gepubliceerd onder de naam Het kwaad van Elena. De Engelse vertaling haalde de shortlist van de Booker Prize 2022. Terecht. Het is een meesterwerkje.

Claudia Piñeiro – Elena weet (Elena sabe, vert. Mariolein Sabarte Belaçortu), Meridiaan uitgevers 2022

Leestips:
Van dezelfde schrijfster:
Een beetje geluk
Oude vrouwen en hun ziekten:
Jesús Carrasco – Terug naar huis
Christian Kracht – Eurotrash
Alice LaPlante – Hersenspinsels
Fiona McFarlane – Tijgers in de nacht
Jeffrey Moore – De geheugenkunstenaars
Richard Mason – De verlichte kamers
Over een oude vrouw en eenzaamheid:
Kjersti Annesdatter Skomsvold – Hoe harder ik loop, hoe kleiner ik ben
Het wankele geheugen:
Sebastian Barry – De verre voortijd