Ik moet vluchten en ik neem mee…
Spannende Australische eco-roman over een familie op een eilandje dat dreigt onder te lopen.
Macquarie is een Tasmaans eiland halverwege Nieuw Zeeland en Antarctica. In de negentiende eeuw werd het eiland ontdekt door zeehondenjagers, die, nadat ze bijna alle zeehonden hadden afgeslacht, zich op de pinguïns stortten, tot ook die op het eiland nagenoeg waren uitgestorven. Een eeuw later kwamen er wetenschappers op het eiland wonen en werd het een natuurreservaat: de bevolking van zeehonden en pinguïns werd weer enigszins op peil gebracht en tezamen met heel veel andere koloniën vol vogels is het nu een mekka voor natuuronderzoekers.
Een bloederige geschiedenis
Macquarie heeft model gestaan voor het eilandje Shearwater, waarop de Australische schrijfster Charlotte McConaghy haar fictieve en spannende verhaal Woeste kust heeft gesitueerd. Net zoals op Macquarie zijn er restanten te vinden van de bloederige robben- en walvisjachten: grote verroeste ketels waar die arme dieren in werden gekookt, prijken als macabere souvenirs nu te midden van verschillende gebouwen waarin nieuwsgierige wetenschappers verbleven.
Altijd spannend, het leven op een haast onbewoond eilandje waar de natuur het voor het zeggen heeft. Charlotte McConaghy doet er zelfs nog een schepje bovenop door haar eilandverhaal met milieukwesties te mixen: het opwarmen van de aarde en een wereldzadenbank, zoals die op Spitsbergen. Op Shearwater loopt deze gevaar. Een rijk boek over een kleine familie, die wordt opgeschrikt door de komst van een vreemdelinge.
De zeespiegel stijgt
De familie is hun verblijf in de op een heuvel gelegen vuurtoren op het eiland Shearwater aan het afbouwen wegens een stijgende zeespiegel. Het veel lager gelegen kwartier waar ooit de wetenschappers verbleven en allerlei onderzoeken uitvoerden is al ontruimd en het water staat aan de drempel van sommige gebouwen. De grootste taak voor de familie betreft het redden van een deel van de zadenbank die in een ondergrondse bunker is gevestigd en ook langzaam water maakt. Duizenden zaden moeten worden ingepakt om naar een andere plek elders in de wereld gebracht te worden. Ze kunnen niet allemaal mee, dus er moeten keuzen worden gemaakt.
Een drenkeling
Dominic (Dom) is de vader, die nog steeds rouwt om de dood van zijn vrouw Claire, die hij overal meent te zien en met wie hij regelmatig overlegt over de opvoeding van de kinderen. Dat zijn er drie. De negenjarige Orly die met de geesten van het eiland communiceert en zijn hart aan de natuur heeft geschonken, ziet het tot zijn taak om alle zaden te redden. Dan is er de zeventienjarige Raff, die echter een groot verdriet heeft te verwerken en de negentienjarige Fenn, die ergens zo bang voor is dat ze `s nachts in het boothuis slaapt, omgeven door haar grote vrienden, enorme zeeleeuwen.
Het is Fenn die een bewusteloze vrouw uit het water trekt na een storm. Iedereen bekommert zich om de drenkelinge en zo wordt Rowan opgenomen in deze kleine familie. De boot die haar naar het eiland bracht is te pletter geslagen op de rotsen en de kapitein heeft het niet overleefd. Waarom Rowan naar Shearwater kwam, daar laat ze zich niet meteen eerlijk over uit. Zo begint er een spannend verhaal over waarom Rowan naar het eiland kwam en wat er zich heeft afgespeeld.
Leugens en geheimen
Het thriller-aspect wordt verrijkt door de eigenzinnige karakters en de relaties tussen de familieleden en Rowan. Vooral Orly voelt zich aangetrokken tot Rowan, maar Raff en Dom staan wantrouwig tegenover de indringster, die net zoals zij, haar eigen geheimen heeft.
De familie en Rowan hebben nog enkele weken voordat een boot hen komt ophalen, dus is het vechten tegen de tijd en het stijgende water om zoveel mogelijk zaden te redden. Maar ook de mysteries bouwen zich op, leugens en geheimen moeten in stand worden gehouden, of juist ontrafeld.
Alle vijf personages komen afwisselend aan het woord met een eigen stem, zodat de gebeurtenissen van meerdere kanten worden belicht en het web van geheimen almaar uitdijt. Dit alles in een mooie en vlotte schrijfstijl, niet altijd rechttoe rechtaan, maar de schrijfster besteedt ook aandacht aan wat diepere gedachten, die echter nooit de vaart van het verhaal afremmen. Het verfraait de wegen waarlangs het verhaal zich naar een spannende apotheose spoedt.
Een veelzijdige literaire eco-thriller
De teloorgang van heel wat natuur is een terugkomend thema in Charlotte McConaghy’s drie romans: in haar vorige roman Vlucht waren het migrerende noordse sterns die worden bedreigd met uitsterving. Een wetenschapster zet zich op weg naar Antarctica om hier onderzoek naar te doen. In McConaghy’s eerste roman Ooit waren er wolven gaat het over natuurbehoud en over twee zussen uit Alaska die naar de Schotse Hooglanden zijn getrokken om daar een nieuw uitgezette roedel wolven te begeleiden. Familiebanden, traumaverwerking, geheimen en nieuwe liefdes zijn de overige thema’s die in al haar drie romans om de eer strijden.
Alles wordt gepeperd met aantrekkelijke beelden van de ruige en rijke natuur. In Woeste kust krijgen we een subantarctis eiland voorgeschoteld, met vooral grote koloniën dieren zoals pinguïns en zeeleeuwen die je overal tegenkomt, nesten van zeldzame vogels, een kristalmeer, walvissen en de ruige zee. Dit alles spreekt tot de verbeelding en zorgt voor een aantrekkelijke reis naar een gebied waar maar weinig mensen komen. Een veelzijdige literaire eco-thriller die nieuwsgierig maakt en voor heel wat uren leesplezier zorgt.
Charlotte McConaghy – Woeste kust (Wild Dark Coast, vert. Roos van de Wardt), Atlas Contact 2025
Leestips
Spannende eilandromans met vuurtorens:
Karen Jennings – Een eiland
Emma Stonex – De lichtwachters
Twee mannen op een eiland:
Carys Davies – Helder
Ecothrillers:
Richard Powers – Vrij spel
Eleanor Catton – Het woud van Birnam
Carolina Trujillo – De instructies
Rachel Kushner – Creation Lake
Assaf Gavron – Hydromania
Frans Schätzing – De zwerm
Jonathan Franzen – Schokgolven