‘Een kronkel van de verbeelding’
Argentijnse roman met een bijna surrealistisch verhaal over mensen die elkaar achterna reizen.
Patagonië is de punt van Zuid-Amerika, een ruig en uitgestrekt gebied, verdeeld over Chili en Argentinië. Het is een van de mooiste natuurgebieden van de wereld met majestueuze bergen en eindeloze steppen. Het is een land waar de wind vrij spel heeft.
Bizarre gebeurtenissen
En dan is er die Argentijnse vertaler en schrijver van wel honderd boeken, César Aira. In een café in Parijs schudt hij eindelijk het verhaal uit zijn mouw over een vrijpostige wind in Patagonië en een naaister. Beginnend in zijn geboortestreek Coronel Pringles, stuurt Aira zijn verhaal al snel richting het zuiden, de eenzame vlakten op van Patagonië. Daar beginnen de wonderbaarlijke avonturen van de naaister, een trouwjurk, een krakkemikkige Chrysler-taxi, een grote, moderne vrachtauto met oplegger, een kleine rode vrachtwagen en een heel klein blauw autootje. En twee vrachtwagenchauffeurs, een lerares en uiteraard de wind.
Een paleomobiel
Het is een bizar verhaal dat begint met de vermissing van een kind en eindigt met een kaartspel. Eigenlijk vangt het boek aan met hoe Aira te werk ging met het schrijven van deze roman. Het begon met een titel waarin de hoofdpersonen al meteen werden gevangen: De naaister en de wind. Vervolgens was er Parijs, waar Aira aan een tafeltje zittend in een café zijn gedachten liet afdwalen naar de stoffige, eindeloze wegen van Patagonië en begon over een avontuur te schrijven waarin de verbeelding vrij spel kreeg. De bizarre gebeurtenissen stapelen zich op en de beelden die Aira oproept worden steeds buitenissiger: de trouwjurk die als een fraaie witte wolk door de hemelsblauwe Patagonische hemel zweeft, de geboorte van een monster, de samensmelting van het overgebleven schild van een gordeldier en een verongelukte taxi tot een ‘paleomobiel’ en de wind die als Aladdin uit de fles alle wensen kan doen uitkomen.
De verliefde wind
Het verhaal gaat ongeveer zo: de naaister denkt dat haar zoontje per ongeluk in een vrachtauto zat die naar Patagonië vertrok. Ze chartert een krakkemikkige taxi om de vrachtwagen in te halen. Wanneer haar man hoort dat ze richting de eindeloze grasvelden is vertrokken, stapt hij in zijn kleine rode vrachtwagen om haar achterna te gaan. Het rode vrachtautootje wordt weer gevolgd door een mysterieus klein blauw autootje. Dit is de stoet die door Patagonië trekt, gadegeslagen door de wind die best wel eens verliefd zou kunnen zijn op de naaister.
Lezer in Aira-land
César Aira betrekt de lezer in de meest onmogelijke situaties die cartoon-achtige beelden oproepen. Verwacht van zijn boeken geen logica. Zijn verhalen lijken het meest op spontane, creatieve gedachtengangen, waarbij je een surrealistisch land binnentreedt waarin alles mogelijk lijkt: Lezer in Aira-land. Waarbij Aira je ook nog eens uitgebreid laat weten hoe zijn schrijfsessie in het Parijse café verliep.
Op stap met César Aira betekent een literair avontuur aangaan waar moeilijk een label op te plakken valt. Misschien benadert de term surrealisme het beste zijn boeken. Als verteller zijn Aira’s uitgebreide gedachtekronkels soms wat pedant, maar vooral heel onderhoudend. Wanneer je je helemaal durft over te geven aan zijn schrijfsels, brengt de roman De naaister en de wind je in een soort schemertoestand, die overhelt naar een vrolijke droom. Een boek om blij van te worden.
César Aira – De naaister en de wind (La costurera y el viento, vert. Adri Boon), Koppernik 2025
Leestips
Van dezelfde schrijver:
De haas
Absurdisme uit Finland:
Helse eendjes
De gifkokkin
Over een andere vermakelijke reis met achtervolgers:
Patrick deWitt – De gebroeders Sisters
Een andere roman uit Patagonië:
Paulina Flores – Deception island