De winter van wraak
Spannende Duitse roman over een afgelegen dorp hoog in de bergen.
De winter nadert: het is weer tijd om je bij de kachel te nestelen met een goed boek. Wanneer het een verhaal betreft dat speelt in een wit winters landschap, kruip je nog meer in elkaar, de warmte koesterend van een kachel of wollen sjaal.
De debuutroman van Thomas Willmann is een uitgelezen winterroman. Het speelt in een afgelegen dorp ergens hoog in de Alpen. Wanneer de winter zijn witte kleed heeft uitgespreid, is het zelfs onmogelijk om het dorp te verlaten: de berghellingen naar beneden zijn onbegaanbaar gedurende de koudste maanden.
Het wekt daarom verbazing wanneer tegen het vallen van de winter een man met muildier in het dorp verschijnt en om onderdak vraagt: hij wil het dorp tekenen. Barse, bijna vijandige gezichten staren hem aan. Ze willen geen indringers. Pas wanneer Greider, want zo heet deze vreemdeling, met een buidel gouden munten zwaait, wordt er nagedacht en tenslotte toegegeven: Greider mag blijven.
De toon is hiermee gezet: een normaal persoon zou voor geen goud ingesneeuwd willen raken in een dorp met zulke vijandige koppen, zeker wanneer ze het goud hebben zien blinken. Maar Greider is voor de duvel niet bang. Hij glimlacht tegen iedereen, gaat elke uitdaging uit de weg en brengt zijn tekengereedschap naar de kamer bij de weduwe en haar dochter Luzy, die hij door het dorp krijgt aangewezen als zijn onderkomen.
Het dorpsleven herneemt zijn activiteiten om zich klaar te maken voor de onbarmhartige winter en de bewoners raken gewend aan de tekenaar die dan weer hier, dan weer daar opduikt. De gemeenschap wordt opgeschrikt, wanneer tijdens het bomen kappen een van de vele zonen van boer Brenner een gruwelijk ongeluk krijgt. Het wordt voor de lezer duidelijk dat boer Brenner en zijn zonen de wet uitmaken in het dorp.
Wanneer de eerste vlokken neerdalen op het hooggelegen dal, bekent Luzi haar liefde voor de zoon van de hoefsmid. De verloving wordt een feit en een bruiloft zal volgen. Maar met het naderen van deze gelukzalige dag, worden ook duistere schaduwen almaar groter.
Het boek heeft de bijnaam ‘Alpenwestern’ gekregen. De familie Brenner gedraagt zich dan ook als een stelletje cowboys die het recht in eigen hand heeft genomen. En dan komt daar ineens een eenzame cowboy die niemand kent. Als kleine jongen leerde Greider met een geweer omgaan, toen hij door het land van de pioniers trok, toen cowboys en indianen de dienst uitmaakten in het wilde westen.
De uit München komende Duitse Thomas Willmann schildert op treffende wijze de bergen, het licht, de sneeuw en het simpele boerenleven eind negentiende eeuw in de bergen. Hij roept het beeld op van een kerstkaart met een vredig besneeuwd dorp. Deze romantiek wordt echter ruw verstoord door genadeloze beschrijvingen van bloedstollende scènes, die zich steeds meer opstapelen. De apotheose zou niet misstaan in een griezelfilm. De hardheid deed me enigszins denken aan het schrijven van Cormac McCarthy, die ook vaak een grimmige sfeer in zijn verhalen legt.
De thema’s buitelen over elkaar heen: machtsmisbruik en bange volgelingen, wraak als de machtige motor van het verhaal, liefde om het kwaad te overwinnen, lafheid wegens goud en dat alles in een sprookjesachtig decor. Het is een spannende cocktail van ingrediënten die wordt afgetopt door een fraaie schrijfstijl die je vanaf de eerste bladzijde bij de lurven pakt. Het perfecte boek voor een koude dag bij de kachel.
Thomas Willmann – Het duistere dal (Das finstere Tal, vert. Govertdien Hauth-Grubben), Meridiaan 2015
Leestips
Huiveren in de sneeuw:
Jochen Rausch – Oorlog
Gerard Donovan – Julius Winsome
Jean-Paul Dubois – Mannen onder elkaar
Fascinerende trilogie over het leven in IJsland en de sneeuw:
Jón Kalman Stefánsson – Hemel en hel, Het verdriet van de engelen, Het hart van de mens
Een prachtig drieluik over een Zwitsers dorp in de bergen:
Arno Camenisch – Sez Ner