Het roddeldorp
Griekse roman over een terugkerende soldaat uit de oorlog die verliefd wordt op een weduwe.
De schrijver Stratis Myrivilis werd in 1890 op het eiland Lesvos in Sykaminia geboren. Hij groeide op in het dorp, ging op zijn vijftiende naar het gymnasium in Mytilini en vertrok later naar Athene om rechten te studeren. Niet voor lang, omdat hij – toen in 1912 de eerste Balkanoorlog uitbrak – het Griekse leger inging.
Toen hij weer terugkwam op Lesvos, was het eiland inmiddels bevrijd van de Turken en gevuld met vluchtelingen uit het voormalige Ottomaanse Rijk. Zijn eerste roman Life in the tomb, waarin de gruwelen van het soldatenleven tijdens de Eerste Wereldoorlog staan beschreven, speelt op de slagvelden. Zijn derde roman De zeemeermin Madonna, over een gevonden baby in een kleine dorpsgemeenschap, maakte het vissersplaatsje Skala Sykaminia beroemd. Zijn tweede roman De onderwijzeres met de gouden ogen, die in 1933 werd gepubliceerd, bevat een beetje van allebei uit beide andere romans: de gruwelijkheden van de oorlog én het wel en wee van een leven in een kleine leefgemeenschap.
Het verhaal speelt in een fictief dorp op Lesvos. Dat heet dan wel Megalochori (het bestaande Megalochori ligt boven Plomari in de bergen), maar het zou net zo goed Molyvos kunnen zijn, aangezien het aan zee ligt en er hoog boven het dorp een kasteel uittorent. Er wordt beweerd dat een lerares uit Molyvos model heeft gestaan voor de schoollerares met de gouden ogen. Ze is de weduwe van oorlogsheld Vranas, en de mooiste vrouw van het dorp.
De hoofdpersoon Leon Drivas is aan Vranas’ zijde wanneer die sterft in een militair ziekenhuis. Hij belooft hem enkele persoonlijke zaken af te geven aan zijn vrouw Sappho, die in het dorp woont waar de familie van Leon een zomerhuis aan zee heeft. Teruggekomen uit de oorlog gaat Leon met zijn zus voor de zomer naar Megalochori en ontmoet hij de schone Sappho. Ja, en u raadt het al: hij wordt verliefd op haar. Het verhaal gaat erover dat hij vindt dat hij niet kan toegeven aan die liefde: het is de vrouw van zijn vriend uit de oorlog.
Een liefdesaffaire in het dorp is geen sinecure, want alle huizen hebben ogen en oren. Men was er in die tijd op gebrand dat alles volgens tradities verliep, dus een weduwe van een oorlogsheld kon niet zo snel weer aan de man geraken. Bovendien liet Sappho alle mannenharten sneller kloppen, wat weer olie op het vuur was voor de vrouwen, die er alles aan deden om deze tragische figuur zwart af te schilderen. Een Griekse klassieker van het eiland Lesvos.
Stratis Myrivilis – Sappho. De Onderwijzeres Met De Gouden Ogen, (Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια, vert. A.A. Janssen), Elsevier Amsterdam / Brussel 1956
Leestips
Van dezelfde schrijver:
De madonna met de vissenstaart
Roddels, pesten en schandalen:
Barry Hines – Kes
DBC Pierre – Vernon God Little
Richard Flanagan – De onbekende terrorist
Zoë Heller – Kroniek van een schandaal