Wanneer een held niet wordt erkend
Belgische roman over een Grand Prix formule-1-automonteur.
Het is niet iedereen gegund zich met de groten der aarden te kunnen meten. De Engelse automonteur Jack Preston, afkomstig uit een klein Engels dorpje, is apetrots wanneer hij zich heeft opgewerkt tot het formule-1 team van Lotus, zodat hij nu deel uitmaakt van het grote Grand Prix-circus.
Hij voelt zich dus heel wat en wanneer voor de start van de Grand Prix in Monaco de wereldberoemde filmster Deedee zijn richting opkomt, heeft hij even de illusie dat zij een praatje met hém komt maken. Hij heeft niet in de gaten dat achter hem, op de eretribune, de koning van Monte Carlo opstaat om deze fraaie dame te begroeten.
Op de tribune zit een vrouw, ze verveelt zich een beetje en ergert zich aan haar man. Haar hobby is fotograferen en wanneer de filmster aankomt, is ook haar lens op Deedee gericht.
Dan flitst er een steekvlam en Jack stort zich op de filmster om haar te beschermen. Even voelt hij dat mooie lijf in zijn armen. Hij wordt wakker in het ziekenhuis met zware brandwonden op zijn billen, rug en nek. Maar hij heeft de wereld behoed voor een mismaakte Deedee, die met de schrik vrijkwam.
Terwijl hij in het ziekenhuis herstelt, voelt hij zich een held. Hij verwacht ieder moment een bedankje van de filmster, maar wanneer hij thuiskomt en in zijn stamkroeg het dorp zich heeft verzameld om hem te eren, heeft hij nog steeds niets van haar gehoord en krijgt hij zelfs geen bedankje van het Lotus team, maar een ontslagbrief.
Jack moet zijn oude leventje weer oppakken in een onbetekenend dorp in Engeland, ver weg van de mondaine circuit-wereld. Ondanks dat zijn vrouw hem nu wel vereerd als een held, voelt Jack zich miskend en begint het aan hem te knagen waarom niemand hem die dag heeft opgemerkt. Via de tv volgt hij nauwkeurig de carrière van Deedee, in de hoop een teken te krijgen dat ze hem niet is vergeten.
Het verhaal voelt een beetje als een sprookje: de miskende held glijdt af, maar je gunt hem zo graag zijn moment van glorie. De helling wordt steeds steiler, maar zo worden verhalen nu eenmaal verteld: om er de spanning in te houden. Alleen de lezer weet dat tenminste één persoon het gebeuren op de plaat heeft vastgelegd.
Wie Peter Terrin kent, weet echter dat deze Belgische auteur geen sprookjes schrijft. In zijn boeken beginnen mensen af te glijden en deze neerwaartse beweging stopt pas op de laatste bladzijde. In Blanco en Vrouwen en kinderen eerst (de boeken die ik van Terrin heb gelezen) zien we hetzelfde gebeuren. De kunst van Terrin is zijn prachtige en nauwkeurige schrijven over hoe een ogenschijnlijk gezonde persoon langzaam de nacht van de waanzin binnengaat. Het verhaal wordt zo opgezet, dat zelfs de lezer zich graag identificeert met de hoofdpersoon. Wie zou zich niet geërgerd voelen, na een gebeurtenis zoals Preston meemaakte?
Terrin neemt er veel pagina’s voor om de dag die het leven van Preston voor altijd veranderde, te beschrijven. Met als resultaat dat je het geloei van de motoren kunt horen, de benzine- en oliedampen ruikt, de zinderende hitte in de pit en de warmte van de zon voelt, op deze stralende dag in Monaco. Daarna keren we terug naar de rust van het Engelse platteland waar tv-kijken het hoogtepunt van de dag was. Zeker in 1968, toen tv-series nog relatief nieuw waren en genoeg gesprekstof opleverde voor een hele week.
Monte Carlo is weer zo’n klein meesterwerkje van Peter Terrin, waarin geen woord teveel staat en waarin een neerwaartse spiraal glorierijk wordt beschreven. Geen sprookje dus, zelfs niet voor grote mensen, maar een degelijke vertelling over de menselijke psyche.
Peter Terrin – Monte Carlo, De Bezige Bij, 2014
Leestips
Van dezelfde schrijver:
Blanco
Vrouwen en kinderen eerst
Over twee andere fatale momenten:
Rachel Joyce – De dag dat de tijd stilstond
Jon McGregor – Als niemand over opmerkelijke dingen spreekt
Over andere race klassiekers:
Alessandro Baricco – Dit verhaal
Peter Carey – Ver van huis