Michael Crummey – Illusies

Liefde in Newfoundland

Passionele Canadese roman over liefde, oorlog en Newfoundland.

Hoe koud het noordelijk gelegen eiland Newfoundland ook mag zijn, (officieel behoort Newfoundland tot de Canadese provincie Newfoundland en Labrador), de verhalen die er vandaan komen en zich daar afspelen, zitten vol vuur en passie.
De twee schrijvers Wayne Johnston en Michael Crummey, beiden geboren op Newfoundland, zullen dit eiland nooit de rug toekeren: hun geboorte-eiland maakt bij ieder nieuw boek weer deel uit van hun werk, waarin de geschiedenis van Newfoundland immer terugkeert, waarin de hoofdstad St. John’s altijd een kleine rol speelt, waarin de woeste kusten worden beschreven en het ruige leven en de problemen die de Newfoundlanders ondervonden om te overleven in de wildernis. Geen makkelijk land om in te wonen, geen makkelijk land om in lief te hebben. Maar beide schrijvers laten zien dat de liefde, zelfs in zo’n noordelijke uithoek van de wereld, onuitroeibaar is.

Illusies is de tweede roman van Michael Crummey, die met zijn eerste roman Rivierdieven al bewees dat hij kon schrijven. Rivierdieven speelt rond conflicten tussen de nieuwe (blanke) bewoners van Newfoundland en de oorspronkelijke bewoners, de Beothuk indianen. Te midden van die geschiedenis ligt een aandoenlijke liefdesgeschiedenis.

In Illusies staat de liefde helemaal voorop. Het is het verhaal over een meisje, Saddie Parsons, ook wel Mercedes genoemd, uit een afgelegen vissersplaatsje aan de noordkust van Newfoundland, en Wish Furey, een  jongen van de zuidkust. Saddie ontmoet Wish wanneer hij haar dorp bezoekt om een film af te draaien. We hebben het over de beginperiode van de Tweede Wereldoorlog, 1940, toen ook de jongens van Newfoundland ‘overzee’ konden gaan, dat wil zeggen, zich konden aanmelden bij het Britse leger.

In het kleine vissersplaatsje Cove lijkt de tijd te hebben stilgestaan. De vissers hebben het niet breed, tradities vieren hoogtij, alcohol wordt stiekem genuttigd en de burgemeester lijkt wel de Here Jezus. Het dorpje is overwegend protestant, katholieken worden niet geduld. En dat is meteen het probleem van Wish, die zolang hij de film draait, wordt geaccepteerd, maar wanneer hij zijn oog op Saddie laat vallen, in de problemen raakt.

De liefde eindigt echter niet in de begindagen van de oorlog in Cove. De liefde overspant de oorlog en nog veel meer jaren. Het is meer dan 50 jaar later wanneer de geliefden elkaar weer zullen zien.

In de tussentijd is er veel gebeurd. Wish had zich aangemeld bij het Britse leger en kwam in een Japans gevangenkamp. Saddie was naar St. John gegaan. Ze waren elkaar misgelopen, net als de waarheid Wish was misgelopen. En toen was er de geschiedenis: de atoombom op Nagasaki. Maar de keuze van Wish werd door nog een historische gebeurtenis gevormd: de tsunami van 1929 die delen van de kust van Newfoundland kaal scheerde, waarbij duizenden huizen en 28 levens verloren gingen.

En tenslotte was er nog Nishino, een Japanner, wiens levenspad dat van Wish kruist en ook deze gebeurtenis had een beduidende invloed op de relatie tussen Wish en Saddie.

Soms lijkt houden van zo simpel. Maar niet in Newfoundland en zeker niet als er oorlogen het liefdespad doorkruisen. Illusies is een meeslepend episch verhaal over twee geliefden die elkaar lange tijd uit het oog verliezen. Het is ook een boeiend tijdsbeeld van Newfoundland, over preutse en gelovige dorpen en de stad St. John’s waar de zeden ietsje losser werden gehanteerd. Het is alweer een hartstochtelijk mooi geschreven boek over en uit Newfoundland.

Michael Crummey – Illusies (The wreckage, vert. Kathleen Rutten), De Geus, 2009

Leestips
Van dezelfde schrijver:
Rivierdieven
Over een andere liefdesgeschiedenis in Newfoundland:
Wayne Johnston – Kolonie van onvervulde dromen
Van een andere schrijver uit Newfoundland:
Wayne Johnston – De hoeder van het paradijs
Liefde op oorlogspad:
Ye Zhaoyan – Nanjing 1937; een liefdesgeschiedenis