Grumpy old man
Italiaanse roman over het leven van een mopperende babyboomer.
Ivo Brandani, gewone ingenieur, wacht op een vliegtuig dat hem thuis zal brengen, van Sharm el-Sheikh naar Rome, de Stad Gods, want de naam Rome wordt in het hele boek niet gebruikt. Zijn gedachten springen van zijn thuisland Italië, naar een Grieks eiland waar hij troost in ouzo en herinneringen zocht, naar Egypte waar hij voor zijn werkgever een compleet plastic rif onder water moet plannen, naar een vakantie in Schotland. Maar het grootste deel speelt in de stad Gods, met al zijn fameuze bouwwerken, corrupte bestuurders, politieke onrust en hevige regenval.
Natuurlijk is de vlucht te laat, dus Brandani heeft volop tijd om zijn leven te overdenken. Het leven van een gemankeerde man: geen vrouw meer en de prestaties die hij al werkende bereikte, voldoen absoluut niet aan de dromen die hij eens had. Het is hem niet gelukt om ergens aan de top te geraken, om zijn naam in de geschiedenis te schrijven. Brandani is een gedesillusioneerd man.
En zo maken we een glijvlucht met de overdenkingen van Brandani, die langs zijn moeizame banen gaat, zijn liefdes voor vrouwen, bruggen en spitfires, en tenslotte zijn jeugd. Het is een opeenstapeling van frustraties die ongegeneerd de bladzijden kleuren. Brandani ziet alles somber in: de stad waar hij verwekt werd, de liefde die sleet, het verpesten van een verblijf op een Grieks eiland, waar de tijd niet heeft stilgestaan.
Is Brandani de alter ego van de schrijver, Francesco Pecoraro? Pecoraro heeft met zijn debuutroman op zijn 70ste (hij werd geboren in 1945) in ieder geval beter dan Brandani gepresteerd. Het boek ontving talrijke literaire prijzen en wordt geroemd vanwege zijn mopperend hoofdkarakter, die langs de Italiaanse geschiedenis raast met zijn verhalen over zichzelf. De jaren 50, vakanties aan de kust onder een gehuurde parasol, de jaren 60 toen alles moest kunnen, politieke spanningen aan de universiteit, zijn eerste banen bij de gemeente in Rome waarbij hij op het politieke spel stuitte, tot inzicht komen op een Grieks eiland, tot en met deze jaren waarin alles wordt geplastificeerd.
Het klinkt allemaal heel aardig, sommige stukken in het boek zijn dan ook geweldig geschreven. Maar ik vond ook een heleboel stukken veel te langdradig, veel te lang van stof, of veel te drammerig. Een aantal critici neemt dat voor lief. Maar ik niet. Ik had echt moeite om door die passages te komen, net zoals de ellenlange verhandeling over spitfires, de woelige jaren op de universiteit en nog wat van die veel te lange passages.
Wanneer er een goede editor op had gezeten, had dit boek veel meer impact kunnen hebben. Niet iedereen heeft het geduld om tussen door-dreinende, oninteressante verhandelingen de echt goede stukken er uit te vissen. Het boek is een aardig fenomeen, oké. De mopperende Brandani is een grootse romanfiguur, dat is waar. De leesbaarheidsfactor van dit boek is echter een dikke onvoldoende.
Francesco Pecoraro – Leven in tijden van vrede (La vita in tempo di pace, vert. Els van der Pluijm en Hilda Schraa), de Wereldbibliotheek 2018
Leeslinks
Een roman met dezelfde tijdsspanne:
Johan Harstadt – Max, Mischa & het Tet-offensief
Over een Duitse anti-held levend in tijden van vrede:
Italiaanse romans vol geschiedenis:
Elena Ferrante – De Napolitaanse romans
Antonio Pennacchi – Het Mussolinikanaal
Antonio Pennacchi – Broederstrijd