Oorlog aan de andere kant van de Noordzee
Roman over vijf jongetjes in een Zuid-Engels dorpje rond de Tweede Wereldoorlog.
Als Bobby tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt geëvacueerd uit Londen en naar een klein dorpje in Devon aan de Engelse zuidkust wordt gebracht, ontmoet hij daar De Vijf. Vijf jongetjes die kort na elkaar waren geboren en nu onafscheidelijke vriendjes zijn en het dorp onveilig maken. De Evacué, zoals Bobby eerst wordt genoemd, is een van de eerste vreemdelingen in het dorp en De Vijf is razend nieuwsgierig naar dit Londense fenomeen.
Later, wanneer ook het rustige Zuid-Engeland in de greep van de oorlog komt en veel mannen het leger in zijn, strijken er hele konvooien Amerikanen neer aan de stranden in Devon en vechten tegen de voor de bewoners onzichtbare vijand. Niet alleen De Vijf, maar het hele dorp vermaakt zich uitstekend onder deze vreemde heerschappij.
Wanneer de oorlog is afgelopen, de landerijen weer toegankelijk zijn en het opruimen van bommen, ratten en verkeersborden een aanvang kan nemen, strijkt er weer een nieuwe bewoner neer in het dorp, die echter veel vreemder is dan alle voorgaande. De man houdt bijen en krijgt al snel de naam ‘De bijenkoning’. En wederom voelen De Vijf zich weer het meest uitgeroepen om deze vreemdeling tot hun vriend te maken.
Mooie roman over een klein dorpje in Devon dat door de oorlog overspoeld wordt door vreemdelingen. Hoofdpersonen zijn de jongetjes die De Vijf vormen, een groepje kwajongens die vol met kattenkwaad zitten, zoals De Evacué wormen laten eten, pruimen van de kerktoren gooien en inbreken om te kijken of de Kapitein niet stiekem met de vijand in contact staat. Wanneer de oorlog ten einde is, de vaders weer thuis of begraven zijn en het gewone saaie dorpsleven zijn gang weer dreigt te nemen, komt daar de Bijenkoning.
Niet alleen De Vijf worden door Mick Jackson op haast humoristische wijze uitgelicht. Het hele dorp zit vol met kleine excentriekelingen, zoals oude mejuffrouw Minter die opeens met een klein Londens jongetje zit opgescheept, de Kapitein die de godganse dag scheepjes in flessen zit te wurmen en gepassioneerd is door het wel en wee van juffrouw Marjory, die de plaatselijke winkel en het snoepgoed beheert, Howard Kent die als enige van de jongemannen in het dorp achterblijft als alle anderen naar de oorlog zijn vertrokken en als een trotse haan in een volle kippenren door het dorp paradeert. En tenslotte dominee Bentley, die door zijn jicht geen bladzijde van de bijbel kan omslaan.
De bijenkoning is een luchtig portret van een klein Engels dorpje, wiens levensritme even wordt verstoord door een oorlog in de verte. Wanneer er vreemdelingen komen, vormt het dorp één front en worden ze opstandig. Niemand weet hoeveel amoureuze betrekkingen tussen de hitsige dorpsdames en de Amerikaanse GI’s de dansavond van dominee Bentley heeft opgeleverd. Het hele dorp deed mee om de Amerikanen om te tuin te leiden om het dikke varken te kunnen vangen in het verboden gebied. En het hele dorp vormt één front als de ouders van De Vijf genoeg hebben van de vriendschap tussen hun zoontjes en de bijenkoning. Dan volgt ook de verrassende ontknoping van de op het eerste gezicht losse avonturen van het dorp tijdens de oorlog.
Mick Jackson’s vorige boek en debuutroman De Tunnelman stond op de shortlist voor verschillende prestigieuze prijzen. De Bijenkoning is een mooi en ontwapenend boek over kinderen, een dorp en de oorlog.
Mick Jackson – De bijenkoning (Five boys, vert. Peter Abelsen), Anthos, 2002
Leestips
Engeland en de oorlog op het platteland:
Esther Freud – Meneer Mac en ik
Helen Dunmore – Schimmen van Zennor
Gefantaseerde oorlog uit Engeland:
Owen Sheers – Verzet
Bruno Maddox – Mijn kleine blauwe jurk
Een andere roman waarin bijen spelen:
Maxence Fermine – De goudzoeker
Andrej Koerkov – Grijze bijen
Mitch Cullin – Een kleine dwaling van de geest