Wat zou Otto van het huidige Venezuela denken?
Semi-historische Engelse roman over een Venezuelaanse revolutionair en socioloog.
Oswaldo Barreto Miliani kreeg de codenaam Otto toen hij zich aansloot bij de communisten in Venezuela die zich sterk maakten om hun land te bevrijden van de rechtse regering die de boeren arm hield. Al op school hield Oswaldo zijn eerste toespraken waarin hij rechtstreeks het volk tegen de regering ophitste. Hij hield van toespraken houden en van lezen. Zijn grootste droom was om naar Parijs te gaan, het mekka van schrijvers die daar al hun ideeën uitwisselden.
Deze droom kwam uit in 1953 toen hij voor zijn veiligheid niet meer in Venezuela kon blijven. Zo begonnen Otto’s zwerftochten door de wereld. Altijd geleid door de hoop eens met een revolutionair legertje zijn moederland weer binnen te kunnen vallen om het volk te bevrijden.
Op zijn omzwervingen leerde hij echter hoe verschillend en medogenloos revolutionairen kunnen zijn. Na zijn opleiding tot guerilla in Cuba en zijn bezoek aan China wilde hij niets meer met de communisten te maken hebben.
Ondanks alle ontberingen, angst om opgepakt te worden, telkens opnieuw beginnen met een nieuwe revolutionaire cel en ondanks dat hij diep in zijn hart gewoon een filosoof wilde zijn, liet het idee om Venezuela te bevrijden hem niet los.
Pas toen zijn missie daadwerkelijk mislukte in Venezuela en hij de bloederige staatsgreep in Chili meemaakte, besloot hij dat je, ook al bedoel je het zo goed, niet zomaar jouw mening aan een volk kunt opdringen. Na vele jaren een van de meest gezochte mannen van Venezuela geweest te zijn kreeg hij amnestie en kon hij terugkeren naar zijn land. Hij ging weer les geven op de universiteit en kreeg zelfs een diplomatieke post bij de Franse regering aangeboden.
Het was toen dat hij ziek werd en aan zijn ziekbed vertelde hij over zijn leven aan de schrijfster en de vrouw van een van zijn vrienden: Lisa St Aubin de Terán.
Lisa St Aubin was 16 jaar en woonde in Londen toen ze op een hoek van de straat de Venezuelaanse revolutionair Jaime de Terán ontmoette. Binnen het jaar waren ze getrouwd en volgde Lisa Jaime en zijn vrienden die van onderduikadres naar onderduikadres trokken, van land naar land. Het verhaal van deze omzwervingen heeft ze opgenomen in haar roman De stoptrein naar Milaan.
Toen Jaime weer welkom was in Venezuela volgde ze hem naar zijn haciënda Santa Rita in de Andes. Haar ervaringen uit die jaren beschreef ze later in haar boek De haciënda.
Terwijl de heren het revolutionaire vuur enigszins hadden verloren begon Lisa aan haar eigen zwerftocht. Na Venezuela ging ze terug naar Engeland waar ze een Schotse dichter huwde en in een stukje onherbergzaam Schotland ging wonen. Haar derde man was een schilder met wie ze een huis in Italië kocht, waarover ze in Een huis in Italië schreef. Momenteel (2018) woont ze in met een Nederlandse cameraman in Mozambique.
Het was dan ook een goede keuze van Oswaldo Barreto Miliani om Lisa St Aubin de Terán een boek over hem te laten schrijven. Het is een passioneel verhaal geworden over een man die zijn ziel probeert te zuiveren, de lasterpraat probeert te ontzenuwen en zijn leven blootlegt aan de lezers. Het is een fascinerend verhaal geworden over een man die geheel in de ban raakt van het communisme en vervolgens een opstandeling blijft in hart en ziel. Het is het verhaal over revolutionaire omzwervingen, over pogingen en mislukkingen, over zwakte en overwinningen.
St Aubin de Terán geeft een menselijk gezicht aan de revolutie en gunt de lezers een blik op de woelige tijden in de jaren 50, 60 en 70, een tijd van revoluties, opstanden en staatsgrepen zoals in Cuba, Parijs en Chili. Het is niet alleen een roerend portret van een man geworden, maar ook een boeiend tijdsbeeld van wereldrevolutionairen en Zuid-Amerikaanse ballingen in Europa.
De lijst romans van Lisa St Aubin de Terán is te lang om op te noemen. Naast haar boeken over Zuid-Amerika en Italië is er nu deze wereldomspannende roman waarin de geschiedenis van Zuid-Amerika en Europa samenkomen. Otto is een meesterlijke roman dat zowel het talent van de schrijfster laat zien als het leven van een man die zich in de woelige wereld van de strijd tegen het kapitalisme liet leiden door zijn idealen.
Lisa St Aubin de Terán – Otto (Otto, vert. Janneke van Horn) Meulenhoff, 2004
Leeslinks
Van dezelfde schrijfster:
De stoptrein naar Milaan
Een huis in Italië
Hoeders van het huis
De haciënda
De tijger
Over een revolutionaire uit Nicaragua:
Giocondo Belli – Kroniek van liefde en oorlog
Over een democratische revolutionaire:
Ingrid de Bétancourt – Woede in het hart
Over de Cubaanse revolutie:
Carlos Eire – Sneeuw in Havana
Marita Lorenz – Lieve Fidel
Illeana de la Guardia – De naam van mijn vader
Over Chili:
Isabel Allende – Het huis met de geesten
Isabel Allende – Paula
Zuid-Amerika en de dictaturen:
Elsa Osorio – Luz
Joao Ubaldo Ribeiro – Bericht uit de vuurtoren