Oorlog aan de kust
Engelse roman over een dorpsmeisje en de schrijver D.H. Lawrence in Cornwall tijdens W.O. I
Zennor, een klein dorpje in Cornwall aan de kust. Het leven in Zennor staat in het teken van de Eerste Wereldoorlog en de postbode brengt niet altijd goed nieuws. De kranten staan vol met lijsten van gesneuvelde mannen. Duitse onderzeeërs torpederen keer op keer Engelse schepen voor de kust van Cornwall.
Clare Coyne woont in Zennor. Ze verheugt zich samen met haar nichtje op de komst van haar neef John William, die na 2 jaar vechten aan het front in België een paar dagen verlof heeft, voordat hij een officiersopleiding gaat volgen. Clare hoopt met John William te gaan trouwen.
Buiten het dorp, hoog op een winderige heuvel hebben de schrijver D.H. Lawrence en zijn vrouw Frieda een huisje gehuurd, omdat Londen te duur en te gevaarlijk werd. De man met de rode baard is voor het dorp een buitenstaander en zeker de Duitse Frieda met haar rode kousen wordt gewantrouwd, omdat er overal spionnen kunnen zitten, zo leren de dorpelingen uit de krant.
Clare ontmoet het stel vreemdelingen en is geïntrigeerd door hen. Zowel door Lawrence die haar aanmoedigt met haar tekenen, als door Frieda die een vrije vrouw lijkt te zijn.
Het dorp blijft wantrouwig tegenover de vreemdelingen. En pakken alles aan om hun roddels vuur te geven. Zo komt het dat D.H. Lawrence en zijn vrouw Frieda geen lang leven in Cornwall was beschoren.
D.H. Lawrence, de beroemde Engelse schrijver, verbleef samen met zijn nieuwe Duitse vrouw Frieda, van 1916 tot 1917 in een cottage in Zennor. In oktober 1917 werd hij gesommeerd Cornwall te verlaten op verdenking van spionage. Dunmore heeft in haar boek van Cornwall een eenzaam oord gemaakt, waar meer kunstenaars leefden, zoals de musicus Cecil Gray, met wie Lawrence veel discussies voerde. Of Lawrence’ verblijf in Zennor de trigger van de roman is geweest, laat te raden over. Wel is het een feit dat sommige wetenswaardigheden die Dunmore beschrijft, zoals Lawrence’ ruzie met vrienden, niets aan het verhaal bijdragen en alleen maar account geven van Lawrence’ biografie. Misschien dat pas achteraf het fictieve verhaal van Clare de overhand van de roman heeft genomen.
Zennor is de debuutroman van de Engelse schrijfster Helen Dunmore. Sinds 1993 heeft ze praktisch elk jaar een nieuwe roman gepubliceerd. Met zeer gevarieerde thema’s. Dochter van één nacht is een soort psychologische thriller en De belegering is een verhaal dat zich afspeelt in Leningrad tijdens de lange hongerwinter toen de Duitsers de stad belegerden. Ook hier heeft ze een historische gebeurtenis een beetje verromantiseerd.
Met Zennor is ze daar beter mee geslaagd dan met De belegering, wat een iets te romantische afspiegeling was van de wrede feiten. De aantrekkelijkheid van Zennor zijn de sfeerbeelden van een klein Engels kustplaatsje. De wind waait van de bladzijden en de zilte lucht is haast tastbaar. Ook het verhaal van Clare, een meisje dat op de drempel staat om vrouw te worden, waardoor ze als een magneet wordt aangetrokken door het stel vreemdelingen die in het dorp zijn komen wonen, is goed uitgewerkt.
Zennor is mooi geschreven, het verhaal wordt belicht vanuit verschillende hoofdpersonen. De vertelstijl is ingetogen en helder, wat je niet van al Dunmore’s boeken kunt zeggen. Voor mij is deze debuutroman het mooiste boek wat ik van Helen Dunmore heb gelezen.
Helen Dunmore – De schimmen van Zennor (Zennor in darkness, vert. Ella Aertsen) De Geus, 2004
Leestips
Van dezelfde schrijfster:
Dochter van één nacht
De belegering
Over een jongetje dat een buitenlands echtpaar ontmoet op het Engelse platteland:
Esther Freud – Meneer Mac en ik
Over een ander Engels dorp tijdens de oorlog:
Mick Jackson – De bijenkoning
Over een meisje dat twee buitenstaanders op en klein eiland ontmoet:
Elisabeth O’Connor – Walvistij
Over de fictieve oorlog in Wales:
Owen Sheers – Verzet
Over een dorp in Wales:
Caradog Prichard – In de maneschijn