David Grossman – Leeuwenhoning

Simson onder analyse

Israëlische kijk op de mythe van Simson.

Simson werd door een Engel Gods aangekondigd bij zijn moeder. Haar zoon zou een begin maken aan de bevrijding van Israël uit de greep van de Filistijnen. Zijn ouders waren dan ook niet blij toen Simson verliefd werd op een Filistijnse vrouw. Tijdens de bruiloft gaf Simson een raadsel op dat verraden werd door zijn kersverse bruid. Hierop slachtte Simson duizend Filistijnen, waarna de Filistijnen Simson te pakken probeerden te krijgen. Dit lukte pas jaren later, toen Simson zijn grote liefde Delila vond. Maar ook zij verraadde hem en leverde hem uit aan de Filistijnen door hem zijn goddelijke kracht te ontnemen: ze sneed zijn haren af.

De mythe van Simson is een van de gewelddadigste verhalen van de Bijbel. David Grossman vraagt zich dan ook af: wie was Simson? Een oersterke man die met gemak een legertje Filistijnen aankon, een man die, toen zijn haren weer aangroeide, de zuilen van een tempel omver kon duwen zodat vele hooggeplaatste Filistijnen en hijzelf het leven lieten. Een man die altijd maar weer op de verkeerde vrouw viel.

David Grossman is een Israëlische schrijver die veel prijzen voor zijn literaire oeuvre heeft ontvangen, maar ook voor zijn artikelen en voor zijn inspanningen om de kloof tussen Palestijnen en Israëli’s kleiner te maken. Vandaar zijn belangstelling voor Simson, die met zijn brute kracht die hij tegen de verdrukkers gebruikte, het ook schopte tot een leider van Israël.

In Leeuwenhoning probeert David Grossman van de mythisch sterke Simson een man van alledag te maken: hij voelde zich eenzaam en probeerde de liefde te leren kennen, die hij kennelijk bij zijn moeder niet had gevonden. De vraag is echter of een mythe moet worden gedemystificeerd. De geheimzinnige Simson spreekt juist tot de verbeelding omdat hij geen gewone man is. Dat zet de mensen aan het denken.

In de mythe-serie die door internationale uitgevers is opgezet, en waarvoor internationaal bekende schrijvers zijn uitgenodigd om hun versie van een mythe te schrijven, vormt David Grossman een buitenbeentje. Hij probeert geen eigen versie van de mythe te geven, maar er een psychologische analyse van te maken, wat wat minder aantrekkelijk is dan een mythe ander leven inblazen.

Het boek werd in 2023 opnieuw uitgegeven, nu door uitgeverij Cossee.

David Grossman – Leeuwenhoning (Dwasj Arajot, vert. Shulamith Bamberger), De Bezige Bij, 2006

Leestips
De andere mythes in deze serie:
Ali Smith – Meisje ontmoet jongen
Michel Faber – Het vuurevangelie
Viktor Pelevin – De helm der verschrikking
Karen Armstrong – Mythen
Jeanette Winterson – Zwaarte
Su Tong – Binu en de Chinese muur
Margaret Atwood – Penelope