Een moderne klassieke cultroman
Amerikaanse satire over een gespleten persoonlijkheid die tegen de consumptiemaatschappij vecht.
De eerste roman van de Amerikaanse schrijver Chuck Palahniuk kwam in 1996 uit: Fight Club. Het boek werd echter pas populair toen drie jaar later de gelijknamige film van David Fincher uitkwam, met in de hoofdrol Brad Pitt.
Het verhaal gaat over een man die de schadeclaims afhandelt bij een autobedrijf. Door slapeloosheid raakt hij verslaafd aan hulpgroepen die namen hebben zoals “Bloedparasieten”, “Leukemie-rapgroep” of “Samen-Man Blijven”. Hoewel de hoofdpersoon aan geen enkele terminale ziekte leidt, heeft hij baat bij het huilen in de hulpgroepen. Tot hij op een dag Marla Singer ontmoet, die ook de toerist uithangt bij deze hulpgroepen. Zij beschuldigt hem ervan om geen reden te hebben de hulpgroepen te bezoeken.
Het leven van de hoofdpersoon verandert nog drastischer wanneer hij Tyler Durden ontmoet, een man die zijn leven kennelijk wel op een rijtje heeft en doet waar hij zin in heeft. Nadat het appartement van de hoofdpersoon door een ontploffing onbewoonbaar was geworden, trok hij bij Tyler in, waar al snel het idee voor de Fight Club ontstond: een club waar je al je energie kon stoppen in een gevecht met een ander.
Het blijft echter niet bij één Fight Club. Deze mysterieuze club breidt zich uit, wat Tyler al voorzien heeft. Hij heeft mensen nodig om de consumptiemaatschappij te saboteren.
Fight Club is een rauw, grappig, maar vooral heel zwart verhaal over mensen die zich afzetten tegen de maatschappij, waarin geweld heel gewoon is. Chuck Palahniuk is wat dat betreft een bijzonder plezierige, vreemde eend in literatuurland. Want ook de opvolgers van Fight Club – Stikken, Wiegelied en Dagboek, een roman – kenmerken zich door satire, zwartkijkerij en het zich afzetten tegen de grote massa’s. Geen enkele andere schrijver kan zich meten met deze sober, spottende stem die keer op keer weer een verhaal vertelt dat dicht tegen het absurdisme aan zit, maar toch wel heel erg uit het leven is gegrepen.
Chuck Palahniuk luistert graag naar de verhalen die mensen hem vertellen. Zo ontstaan zijn boeken. En hoe vreemd sommige verhalen ook mogen klinken, het zijn de mythes van klein burgerlijke ongehoorzaamheid die doorklinken in Palahniuk’s boeken. Over mensen die leven aan de rand van de maatschappij: verslaafden, alcoholisten of mensen met een psychische stoornis.
Een schrijver die startte met een boek dat pas jaren later een moderne cultklassieker werd. Een schrijver die met de opvolgers van Fight Club heeft bewezen dat er nog veel meer verhalen zijn te vertellen over mensen die op hun manier iets tegen de maatschappij willen doen. Hoe zwart Palahniuk’s verhalen ook zijn, ze sprankelen een satirische frisheid uit.
Chuck Palahniuk – Fight Club (Fight Club, vert. Jos den Bekker), De Geus 2007
Leeslinks
Van dezelfde schrijver:
Stikken
Wiegelied
Dagboek, een roman
Rant
Snuff
Pygmee