Simon Mawer – De val

Bergen geven en nemen

Engelse roman over bergen beklimmen en geheime liefdes uit het verleden.

Als Rob Dewar hoort dat bergbeklimmer Jamie Matthewson een dodelijke val heeft gemaakt tijdens de beklimming van de Snowdon in Wales, rijdt hij meteen naar diens weduwe en zijn moeder. Waarom is Jamie gevallen en hoe komt het dat Rob en Jamie eens zulke goede vrienden waren?

De tweede vraag wordt al snel beantwoord: Rob en Jamie waren jeugdvrienden, hun moeders waren eens vriendinnen. De jongens merkten al snel dat hun moeders dat niet meer waren, maar het zou een tijdje duren voordat de waarheid over hun verleden onthuld ging worden. Nu Jamie dood is, blijkt het laatste stukje puzzel op zijn plaats te vallen.

De Val heeft twee grote thema’s: bergbeklimmen en de liefde. Vooral de scènes in de bergen tijdens de beklimmingen zijn aangrijpend en zeer beeldend geschreven. Je voelt de kou, de nattigheid, de gladheid, het touw dat je enige redding kan vormen. Je ruikt de ijle lucht, ziet de wolken die spelbrekers kunnen zijn, geniet van de uitzichten die je door de gaten in de wolken kunt zien. En je beleeft de fascinatie en de angst die de bergbeklimmers in hun grip houden.

Kliffen in Schotland, het hogere gebergte in Wales en de noordelijke Eigerwand in Zwitserland vormen het decor van bloedstollende pagina’s. Maar ook de hoogste toppen in Nepal zoals die van de Kanchenjunga spelen een rol in het boek. Het is daar waar de vader van Jamie, Guy Matthewson die een beroemd bergbeklimmer was, de dood vond.

Het thema over de liefde is van een geheel ander kaliber. In wezen is er maar één grote liefde die veel gevolgen heeft. Het decor wordt niet door hoge pieken gevormd maar door een tijdsbestek van meer dan een halve eeuw. De eerste kussen worden uitgewisseld aan het begin van de Tweede Wereldoorlog wanneer Rob’s moeder Diane en haar vriendin Meg kennismaken met Guy. Meg gaat later Caroline heten als ze haar ‘nieuwe’ leven is begonnen. Als hun zonen elkaar ontmoeten blijven ze een haat/liefde relatie onderhouden. Beleefd wordt er naar elkaar geïnformeerd.

Ook de vriendschap van de jongens duurt niet eeuwig. Wanneer Jamie zijn dodelijke val maakt, heeft Rob hem al tientallen jaren niet vaak meer gezien. Toch is hij als een van de eerste bij Jamie’s weduwe Ruth. Om haar te troosten, om hun verleden weer op te rakelen. Het blijkt dat Jamie, Ruth en Rob net als hun moeders en Guy, een vriendentrio vormden.

Een vader ingevroren op de Kanchenjunga, een andere vader die, vroeg , niets meer van zich laat horen, twee moeders die een duister verleden samen delen, twee jongens met hetzelfde probleem. Vanaf het begin van het verhaal voel je de raadsels opstaan van de bladzijdes. Afgewisseld met de spannende en boeiende beklimmingen worden alle raadsels langzaam ontrafeld.

De beklimmingen vormen duidelijk de sterkste toppen van het verhaal, de ingewikkelde relatie-verhalen zijn iets zwakker. Maar toch is De val een heerlijk verhaal om je in mee te laten trekken: liefde, vriendschap, trouw, verraad en ijselijk spannende verhalen over dodelijke bergen. Wie zegt daar ‘nee’ tegen?

Simon Mawer – De val (The Fall, vert. Ronald Cohen) Cargo, 2004

Leeslinks

Over bergbeklimmen:

Christoph Ransmayr – De vliegende berg

Liefde voor de bergen:

Paolo Cognetti – De acht bergen

Andere romans over familiegeheimen:

Richard Flanagan – Dood van een riviergids
Margaret Atwood – De blinde huurmoordenaar
Bo Caldwell – Het verre land van mijn vader
Ethan Canin – Draag mij over het water
Esther J. Ending – Na valentijn
Khaled Hosseini – De vliegeraar van Kabul
Preethi Nair – Honderd tinten wit