Nora Okja Keller – Vossengeest

Troostmeisjes en hun kinderen

Amerikaanse roman over Koreaanse kinderen van troostmeisjes.

Hyun Jin haar vader heeft een snoepwinkeltje. Naast America Town, de wijk waar de Amerikaanse soldaten wonen en hun Koreaanse hoertjes, lijkt het leven voor Hyun Jin beter dan dat van haar vriendinnetje Sooky, de dochter van een van de hoertjes. Haar moeder haat Sooky en waarschuwt Hyun Jin steeds meer weer: “Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.”

Dat deze waarschuwing niet alleen voor Sooky gold, daar komt Hyun Jin pas achter nadat Sooky uit de school had geklapt, waarop een fikse ruzie met Hyun Jin’s ouders volgt. Dan begint ook het harde leven voor Hyun Jin, in een wereld die lijkt te bestaan uit alleen maar prostitutie.

Toen Zuid-Korea hulp kreeg van de Amerikanen onder de vlag van de Verenigde Naties in hun oorlog tegen Noord-Korea en het communisme (1950-1953), zijn de Amerikaanse soldaten eigenlijk nooit meer weggegaan uit Korea. Ze leven in kampen of wijken waar het vertier en de vrouwen zijn, een bron van inkomsten voor de plaatselijke bevolking waarvan het grootste deel zeer arm is.

Koreaanse vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Japanners waren meegenomen om te worden gebruikt als seksslavinnen, kwamen terug, maar durfden niet meer naar hun familie, zodat ze nog maar één uitweg hadden: meisje van plezier voor de Amerikanen.

Een vriendje van de hoofdpersoon, Lobetto, heeft een Amerikaanse vader die in zijn laatste brief schreef dat hij probeerde Lobetto naar het land van de Coca-cola te krijgen, het enige houvast in het leven van Lobetto. Het vriendinnetje van Hyun Jin is ook een dochter van een hoertje, maar weet niet wie haar vader is. De Koreaanse bevolking kijkt neerbuigend neer op het leger van de dames van lichte zeden, net als je ook al niet vrolijk wordt van de verhalen over hoe die dames worden uitgebuit door zowel de Amerikaanse soldaten als hoerenkasthouders.

Nora Okja Keller is geboren in Korea maar opgegroeid op Hawaï, waar ze zich als jong meisje enigszins afzette tegen de cultuur van haar moeder omdat ze zich ‘Amerikaans’ voelde. Toen ze het verhaal van een troostmeisje uit Korea hoorde, raakte dit haar zo dat ze er onderzoek naar deed en er een boek over schreef: Troostmeisje, dat in 1998 de American Book Award kreeg. Het boek is een triest verhaal over een moeder die na haar tijd als seksslavin voor de Japanners met haar dochter op Hawaï woont en langzaam haar verleden onthult. Zoals ook in Vossengeest, dat zich in de jaren 60 afspeelt, vormde de rijkdom aan etenswaar en huishoudelijke apparaten een grote aantrekkingskracht op de Koreanen en waren het vooral de jongeren die veramerikaniseerden.

In wezen heeft Keller’s tweede boek ook hetzelfde thema als Troostmeisje, alleen ligt de nadruk meer op de prostitutie met de Amerikaanse soldaten en het leven van de kinderen van de hoertjes.

Het is een wrang boek over een wreed leven vol betaalde seks over Hyun Jin die haar leven amper op de rails krijgt. De karakteropbouw is goed gedaan omdat Hyun Jin niet zomaar een aardig meisje is. Ze kan heel naar doen tegen haar vriendinnetje Sookie, die het toch al zo moeilijk heeft in haar positie als hoerendochter. Toch blijven beide meisjes vriendinnen, maar niet altijd door dik en dun. Het is vooral deze vriendschap en hun vriendschap met Lobetto, een jongen van de straat die zich ontpopt als pooier, die het verhaal tot een boeiend boek maken.

Hyun Jin voelt zich lelijk door een moedervlek op haar gezicht, net zoals als Sookie ook niet moeders mooiste is. Toch is het voor de dames op een bepaald moment heel gemakkelijk zich met de nodige make-up om te toveren tot wulpse vrouwen. En zoals Hyun Jin zegt: “Als ik wil dat ze me leuk vinden, vinden ze me ook leuk”. Uiteindelijk lukt het Hyun Jin de vossengeest te verjagen: de geest van een vos die in een meisje kruipt om op zoek te gaan naar een verloren juweel bij de mannen. Het is een onthullend en goed geschreven verhaal.

Nora Okja Keller – Vossengeest (Fox Girl, vert. Ineke van Bronswijk) Luitingh – Sijthoff, 2003

Leeslinks

Van dezelfde schrijfster:

Troostmeisje

Nog meer literatuur uit Zuid-Korea:

Kim Young-ha – Het rijk der lichten
Hwang Sok-yong – Mijnheer Han
Jo Kyung-ran – Tong
Oh Yung-hee – Vogel

Over Koreanen in Japan:

Min Jin Lee – Pachinko