Enige dwarsdenkers van Smitaki’s Boekenlust

Deze week is het boekenweek, met het thema rebellen en dwarsdenkers. Er zijn genoeg dwarsliggers te vinden in de literatuur, zoals eens de schrijvers van de Amerikaanse beatgeneratie Jack Kerouac, Allen Ginsberg en William S. Burroughs. Seks, drank & drugs, schoppen tegen de maatschappij, geheel eigen meningen over een andere wereld, of gewaagde onderwerpen zijn geliefde onderwerpen van de dwarsdenkers van Smitaki’s Boekenlust.

De Zwitserse schrijver en journalist Christian Kracht is een globetrotter (hij woonde o.a. in India, Thailand, Afrika, Italië, Canada en Amerika), een dandy en is niet wars van gepeperde uitspraken over maatschappijkritische vraagstukken. Ook zijn boeken zijn niet alledaags en worden gerekend tot de popliteratuur: 1979 is een verontrustende roman beginnend bij de val van de Perzische Sjah en eindigend in een Chinees werkkamp. Ik zal hier zijn bij zonneschijn en schaduw gaat over een fictieve wereld waarin de wereldmachten totaal anders verdeeld zijn en al een eeuw oorlog voeren. Imperium gaat over een Duitse nudist, die in de toen nog Duitse kolonie Nieuw Guinea een eilandje kocht waar hij alleen op kokosnoten wilde overleven.

De Amerikaanse schrijver Chuck Palahniuk brak in 1996 door met Fight Club, een boek over vechtclubs tegen depressiviteit, dat succescol is verfilmd. Hierop volgde bijna jaarlijks een nieuw boek. Op promotietour voor Dagboek in 2003 las Palahniuk een verhaal voor, dat zolang duurde als het publiek zijn adem in kon houden. Wat als resultaat had dat velen van hen flauwvielen. Palahniuk’s werk bestaat uit veelal donkere satires met horror en/of geweld: over eilandbewoners tegen toeristen (Dagboek, een roman), over spionnen en de seksindustrie (Pygmee en Snuff), over een dodelijk wiegelied (Wiegelied), over een seksverslaafde (Stikken) en een futuristisch verhaal over een vies jongetje (Rant).

De Noorse schrijver Erlend Loe is het tegenovergestelde en heeft juist een heerlijke, licht satirische en simpele manier van schrijven. Zijn onderwerpen zijn veelal hilarisch, ook al hebben ze soms een zwaardere ondertoon. Naïef. Super is een intrigerend boekje vol lijstjes, over een jongen die een dip heeft. In Doppler trekt een man zich terug in een bos en ontmoet een eland. Gelukkig getrouwd gaat over een hilarische wintervakantie in Duitsland. Muleum is een satire op een meisje dat zelfmoord wil plegen. In Tang twijfelt een jongen aan zijn wel of niet opgelegde relatie. Volvo vrachtwagens gaat over Doppler die in de handen valt van een 92-jarige hasjrokende Zweedse hippievrouw.

Met zijn laatst uitgekomen verhalenbundel Wit heeft de Amerikaanse schrijver Brett Easton Ellis perfect bewezen wat voor een dwarsdenker hij is: gedurfde kritiek op de Amerikaanse filmwereld en de Trump-generatie. Zijn eerdere romans, Minder dan niks en American psycho bevatten al een hoog gehalte aan maatschappijkritiek: over verveling, onverschilligheid en mentale afsterving en over coke-gebruikende yuppies.

De Schotse schrijver Irvine Welsh werd bekend met Trainspotting, een rauw verhaal over een groepje jongeren uit Edinburg. De bedgeheimen van topkoks, Lijm en Porno: er zijn altijd seks, drank en drugs in Welsh’ romans te vinden, die het liefst over de Schotse onderkant van het leven schrijft: ruig, brutaal en onderhoudend. Met het boek Misdaad is hij even uit zijn comfortzone geklommen met een detectiveverhaal in Florida.

Michel Houellebeck wordt wel het ‘Enfant Terrible’ genoemd van de Franse literatuur, wegens zijn controversiële onderwerpen. Is het nu een sekte die het eeuwige leven ontdekt (Mogelijkheid van een eiland), of over sekstoerisme in Thailand (Platform), ook na het publiceren van zijn talloze andere boeken waren de gemoederen niet snel stil te krijgen.

De Amerikaanse Michael Muhammad Knight raakte gefascineerd door de islam en ging zelfs naar Pakistan om deze godsdienst te bestuderen. Daar werd hij echter ook geconfronteerd met radicale stromingen. Bij terugkomst in Amerika schreef hij Taqwacore, een onderhoudende en gewaagde roman over punkmoslims.

Het seksuele leven van Catherine M. van Catherine Millet bracht de nodige opschudding in het preutse Frankrijk. Ze vonden het boek te ver gaan en vergeleken het met Big Brother, het beroemde tv-programma dat vooral in Frankrijk op veel weerstand stuitte. Het boek ademt ook een zeker voyeurisme uit en daarom is het beslist geen boek voor preutse mensen of een boek om gezellig in gezelschap te lezen.